ضیافت دربار سعودی زیر باران موشکی

 در روزهای آشفته ریاض از حملات موشکی شبانه‌روزی یمن و بدبیاری‌های محمد بن سلمان با باز شدن مجدد بحث و جدل‌های جهانی درباره قتل جمال خاشقچی، دربار سعودی از ترافیک هیئت‌های دیپلماتیک از سه کشور اردن، بحرین و مالزی خبر داده است تا اوضاع را کاملاً آرام و در دست کنترل نشان دهد.

گفته شده پادشاه اردن، ولیعهد بحرین و نخست وزیر مالزی به دیدار محمد بن سلمان ولیعهد این خاندان خواهند رفت که این روزها تصاویر کمتری از او در رسانه‌های سعودی منتشر می‌شود. این در حالی است که سفر این مقامات به ریاض بیش از محتوای سیاسی در بُعد نمادین آن حائز اهمیت است.

بازیابی اعتبار محمد سلمان

به طور حتم یکی از اهداف مد نظر ریاض از میزبانی مقامات بلندپایه دیگر کشورها و برجسته کردن دیدارهای خارجی محمد بن سلمان در برهه کنونی، خارج کردن ولیعهد از زیر بار فشارهایی است که پس از انتشار گزارش محرمانه سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در مورد قتل جمال خاشقچی و نقش مستقیم بن سلمان در طراحی این ترور، به وجود آمده است.

محمد بن سلمان از سال 2017 که با یک شبه کودتا علیه پسرعمومی پرقدرت خود یعنی محمد بن نایف به مقام ولیعهدی رسید، از هر فرصت و هر امکانی برای هموار کردن مسیر رسیدن به تاج و تخت پادشاهی بهره گیری کرده و در این مدت از سوی منتقدان به سرکوب گسترده مخالفانش در داخل و خارجاز خاندان سلطنتی متهم  شده است.

در این میان با رسیدن جو بایدن به کاخ سفید، تحقق آمال و آرزوهای بن سلمان در معرض خطر بالقوه قرار گرفت چرا که رئیس جمهور جدید آمریکا وعده بازبینی در روابط واشنگتن با ریاض و تلاش برای فشار بر سعودی به منظور کاستن از جو سرکوبگرانه دوران ولیعهدی بن سلمان را داده است. در این میان مخالفان بن سلمان و حتی خود ولیعهد در مورد امکان چرخش کاخ سفید به سمت حمایت از محمد بن نایف و یا حتی شخص دیگری مانند برادر کوچک‌تر محمد بن سلمان را دور از ذهن نمی‌دانند. در روزهای گذشته برخی رسانه‌های صهیونیستی به نقل از یوسی بیلین، از وزرای دولت رژیم صهیونیستی به احتمال برکناری محمد بن سلمان و تعیین محمد بن نایف، ولیعهد سابق این کشور به جای وی اشاره کردند.

یکی از نشانه‌هایی که زنگ خطر را برای بن سلمان به صدا درآورد، اعلام از میان برداشتن محمد بن سلمان در رایزنی‌های میان واشنگتن و ریاض از سوی بایدن بود. طبیعتاً در این شرایط عربستان با میزبانی از مقامات بلندپایه دیگر کشورها و برجسته کردن دیدارهای دیپلماتیک با محمد بن سلمان به دنبال مسلط نشان دادن ولیعهد بر اوضاع کشور پس فشارهای اخیر، و همچنین پذیرش بین‌المللی برای پادشاهی بن سلمان حتی با وجود عدم حمایت‌های کاخ سفید و دیگر کشورهای غربی می‌باشد.

جمع‌آوری آبرو برای جنگ یمن

اما از بعدی دیگر تشدید حضور مقامات کشورهای اسلامی در عربستان در چند هفته مانده به سالگرد تهاجم ریاض و متحدانش به یمن در مارس 2015 بی‌مناسبت نیست. جنگ 6 ساله سعودی‌ها در یمن که یکی از بزرگترین فجایع انسانی در قرن 21 با ارقامی نامعلوم از دها هزار کشته، میلیون‌ها آواره، ویرانی و قحطی را رغم زده است، در شرایط کنونی با فشار بی سابقه بین المللی بر ریاض برای پایان دادن به بمباران شهرها و رفع محاصره همراه شده است.

از طرف دیگر در حالی که یمنی‌ها روز به روز موفقیت‌های چشمگیری در جبهه نبرد در عقب راندن مزدوران وابسته به عربستان به دست می‌آوردند و با توسعه توانمندی‌های نظامی حملات هوایی به عمق خاک عربستان را شدت بخشیده‌اند، از ائتلاف نظامی بین المللی ریاض در آغاز تجاوز دیگر چیزی باقی نمانده است و با کنار رفتن امارات و سپس اعلام قطع حمایت ایالات متحده از عملیات نظامی در یمن، سعودی‌ها بیش از پیش عرصه را بر خود تنگ می‌بینند.

در این شرایط به طور حتم ریاض در تلاش است تا با تحرک بخشیدن به روابط دیپلماتیک خارجی به صورت محدود هم که شدت خود را از انزوا خارج کند و فشارهای بین‌المللی برای پایان جنگ را کاهش دهد. تلاش برای واداشتن جامعه بین المللی بویژه در سطح کشورهای اسلامی برای محکوم کردن حملات هوایی یمنی‌ها، که اقدامی بازدارنده و مشروع برای واداشتن دولت متجاوز به پایان تجاوز است، یکی از اقداماتی است که همواره در دستور کار ریاض بوده است و به نظر می‌رسد با تشدید حملات یمنی‌ها در روزهای گذشته عربستان این موضوع را در دستور مذاکرات با سران کشورهای مهمان قرار دهد.