دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی/پیام های شفاف،صریح و قاطع

رامین حسین آبادیان: سفر «پاپ فرانسیس» رهبر کاتولیک‌های جهان به عراق هرچند واکنش‌های متفاوت داشت، اما با استقبال مواجه شد. استقبالی از جنس نزدیکی ادیان و بویژه تعامل اسلام و مسیحیت. هر چند برخی از جریان‌ها و محافل سیاسی در داخل و بیرون عراق تلاش کردند تا نتیجه و پیامدهای این سفر را تفسیر به رأی کنند و از آن بعنوان فرصتی برای کنایه زدن به رقبای سیاسی بهره گیرند یا حتی تا مرز آسیب زدن به برخی آرمان‌ها پیش روند، اما مواضع آیت الله سیستانی در دیدار پاپ با ایشان فضای موجود را بسمت یک موضع یکپارچه و دریافت بهتر از این سفر تغییر داد.

بعد از دیدار پاپ با آیت الله سیستانی یک تصویر روشن و شفاف یکپارچه بعنوان دریافت عراق از سفر پاپ به بیرون منتشر شد و برخی از تفسیر به رای‌ها را در حاشیه قرار گرفت وتحلیل های اندک مدیریت شده از این سفر را خنثی کرد. پیام‌هایی که از این دیدار به بیرون مخابره شد بدون کمترین آسیب و در عین حال دارای مواضعی قاطع و شفاف بود که تکلیف برخی ابهامات را روشن کرد.

واقعیت این است که با وجود این فضای سیاسی متفاوت و تعبیرهای مختلف بعد از دیدار پاپ با آیت الله سیستانی یک تصویر روشن و شفاف یکپارچه بعنوان دریافت عراق از سفر پاپ به بیرون منتشر شد و برخی از تفسیر به رای‌ها را در حاشیه قرار گرفتبه همین دلیل، آنچه که در سفر پاپ به عراق اهمیت پیدا کرد محتوای دیدار او با آیت الله سیستانی به عنوان مرجعیت عراق بود در جریان این دیدار بود که آیت الله سیستانی با اتخاذ مواضع راهبردی و اصولی، تکلیف بسیاری از مسائل را روشن کرد و به مناقشات پیرامون آنها پایان داد.

مرجعیت شیعیان عراق در جریان دیدار با رهبر کاتولیک‌های جهان آب پاکی را روی دستان کسانی ریخت که به دنبال عادی انگاری روابط میان اعراب و رژیم صهیونیستی بودند. آیت الله سیستانی با اتخاذ مواضع اصولی خود در این زمینه نشان داد که از درک عمیقی از سِیر رویدادها و تحولات سیاسی برخوردار است. ازجمله مواضعی که آیت الله سیستانی در جریان دیدار با پاپ اتخاذ کرد، مربوط به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی بود.

پس از پایان دیدار پاپ و مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق، دفتر آیت الله سیستانی با صدور بیانیه‌ای مفصل به تشریح محتوای دیدار مذکور پرداخت. کارشناسان و ناظران تحولات سیاسی بر اساس بیانیه منتشر شده توسط دفتر آیت الله سیستانی، خلاصه مواضع وی در جریان دیدار با پاپ را در ۷ «نه» خلاصه کردند؛ نه به محاصره و تحریم، نه به خشونت، نه به ظلم، نه به فقر، نه به سرکوب آزادی‌های دینی، نه به عدم عدالت اجتماعی و نه به سازش.

در این دیدار، آیت الله سیستانی به صورت کاملاً صریح و شفاف به حمایت از مسأله فلسطین پرداخت. وی در دیدار با پاپ بر لزوم پایان دادن هرچه سریع‌تر به درد و رنج ملت فلسطین تأکید کرد. اظهارات آیت الله سیستانی این پیام را مخابره کرد که همزیستی میان پیروان ادیان الهی به معنای پذیرش اقدام غاصبانه رژیم صهیونیستی، اعطای مشروعیت به این رژیم و عادی انگاری روابط با آن نیست.‌آیت الله سیستانی تأکید کرد که همزیستی میان پیروان ادیان الهی به معنای پذیرش اقدام رژیم صهیونیستی نیست

نکته قابل تأمل آن است که پاپ پیش از سفر به عراق به شماری از کشورهای عربی نیز رفته بود. ازجمله این کشورها می‌توان به امارات اشاره کرد. در جریان سفر پاپ به امارات، مقامات ابوظبی از هیچ تلاشی برای عادی جلوه دادن برقراری روابط با رژیم صهیونیستی دریغ نکردند. آنها حتی تلاش کردند تا از سفر پاپ به عنوان ابزار تبلیغاتی در عادی سازی روابط بهره برداری کرده و بر روابطشان با تل آویو سرپوش دینی و مذهبی بگذارند.

با تمامی اینها، مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق با مواضع اصولی و شفاف خود در خصوص مسأله فلسطین و اقدامات رژیم صهیونیستی، به گفته «شیخ علی النجفی» نماینده و فرزند آیت الله «شیخ حسین النجفی» مرجع تقلید نجف اشرف، آخرین میخ را بر تابوت عادی سازی روابط کوبید؛ کما اینکه «عبدالله السلامی» نویسنده فلسطینی نیز مواضع مذکور را شجاعتی بی سابقه و قابل افتخار از سوی مرجعیت عراق توصیف کرد.

افزون بر حمایت از مسأله فلسطین و نیز مخالفت با عادی سازی روابط و لزوم پایان ظلم و ستم به فلسطینیان، نکته سومی که آیت الله سیستانی روی آن تأکید کرد، نه به محاصره بود؛ سیاستی که امروز هسته اصلی استراتژی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا و غرب در قبال مخالفانش را تشکیل می‌دهدنکته دیگری که آیت الله سیستانی روی آن تأکید کرد، نه به محاصره بود؛ سیاستی که امروز هسته اصلی استراتژی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا و غرب در قبال مخالفانش را تشکیل می‌دهد. سالهاست که آمریکا و غرب از سیاست محاصره سیاسی و اقتصادی به ویژه در برابر کشورهای حامی مقاومت، بهره برداری می‌کنند.

طی قریب به ۴ دهه گذشته آمریکا و غرب چنین سیاستی را در قبال جمهوری اسلامی ایران به کار گرفته‌اند. در طول سالیان گذشته نیز شاهد بکارگیری این سیاست در قبال کشورهایی نظیر سوریه و یمن بوده‌ایم. کما اینکه دیگر کشورهای جهان نظیر کوبا و… از این سیاست خصمانه در امان نماندند. نه به تحریم در کنار محاصره نیز از دیگر نکات مرجعیت عراق در دیدار با پاپ محسوب می‌شود؛ سیاستی که همواره در رأس اولویت‌های واشنگتن و متحدان غربی‌اش بوده است.

افزون بر این، نه به خشونت نکته چهارم و مهم مرجعیت عراق در دیدار با پاپ بود؛ یعنی درست همان چیزی که واشنگتن و غرب بنیانگذار آن در عراق بوده‌اند و خود نیز اذعان می‌کنند که داعش را ایجاد کرده‌اند. اما پنجمین نکته نه به فقر بود؛ واژه‌ای که با شنیدن آن افکار عمومی در وهله اول نام یمن را در ذهن تداعی می‌کنند. از همین روی، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که آیت‌الله سیستانی در مواضع خود پایان درد و رنج و فقر یمنی‌ها را نیز خواستار شده است.

ششمین نکته اما نه به سرکوب آزادی‌های دینی بود که طی سالهای گذشته به وضوح در کشورهای غربی و به ویژه در فرانسه و انگلیس به چشم خورده است. بدون تردید، مقصود مرجعیت عراق از نه به سرکوب‌های آزادی‌های دینی لزوم مقابله با اقدامات ضد دینی دولت‌های غربی به ویژه دولت‌های لندن و پاریس بوده است که اخیراً قوانین سختگیرانه ای را علیه مسلمانان در کشور خود وضع کرده‌اند؛ کما اینکه واشنگتن نیز سالهاست تحت پوشش حقوق بشر، آزادی‌های دینی را به صورت محسوس نقض می‌کند.

نکته هفتم و آخرین نکته مهم محتوای دیدار پاپ با آیت الله سیستانی نه به عدم عدالت اجتماعی بود که مورد توجه بسیاری از رسانه‌های منطقه‌ای و بین المللی قرار گرفت. بسیاری از کارشناسان از نکات هفتگانه و مهم مرجعیت عراق در دیدار با پاپ به عنوان سلسله‌ای از مواضع و پیام‌های سیاسیِ اصولی یاد می‌کنند.