چهار محور اصلی گفت‌وگوی راهبردی امروز بغداد- واشنگتن

قرار است امروز (چهارشنبه - ۷ آوریل)، دور جدید گفت‌وگوی راهبردی میان عراق و ایالات متحده آمریکا آغاز شود.

در این گفت‌وگو که از طریق ویدئو کنفرانس برگزار خواهد شد، در خصوص مسائل امنیتی و مبارزه با تروریسم، اقتصاد و انرژی، مسائل سیاسی و همکاری در زمینه آموزش و فرهنگ رایزنی خواهد شد.

برخلاف رویکرد دولت مصطفی الکاظمی، پارلمان عراق همچنان خواستار تمرکز بر برنامه زمانبندی اخراج نیروهای خارجی از کشور در این دور از گفت‌وگوها است.
  
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا، طی پستی در توئیتر از آغاز دور جدید گفت‌وگوی راهبردی با عراق در روز چهارشنبه خبر داد و نوشت: «مشتاقانه منتظر گفت‌وگو با همتای عراقی خود، "فواد حسین" در چارچوب گفت وگوی راهبردی عراق و آمریکا هستم. ما پیشرفت در همه زمینه‌های مربوط به روابط راهبردیمان را بررسی خواهیم کرد».

در حالی که وزارت خارجه آمریکا اشاره‌ای به جزئیات و محورهای این گفت‌وگو نکرده، «کاطع الرکابی» عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق در گفت‌وگو با روزنامه دولتی الصباح، تصریح کرد: «این دور سوم گفت‌وگو میان دو دولت عراق و آمریکا،  طی مدت کمتر از یک سال گذشته است. این گفت‌وگو شامل امور جدیدی نخواهد بود و مکمل گفت‌وگوهایی است که از سالها پیش در دوره نخست‌وزیری «نوری المالکی» آغاز شد و مقدمه‌ای بر ایجاد یک مبنای جدید است و باید مسأله عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از عراق بر اساس مصوبه مورخ  ۲۰۲۰.۱.۵ پارلمان عراق در آن بررسی شود».

وی تصریح کرد: «نخست‌وزیر، یک کمیته به ریاست وزارت خارجه و عضویت مشاور امنیت ملی، رئیس ستاد مشترک ارتش و رئیس‌دفتر نخست‌وزیری تشکیل داده که ماموریت آن تدوین برنامه‌ای برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق است. این کمیته با آمریکایی‌ها درباره برنامه خروج نیروهای آمریکایی از عراق گفت‌وگو می‌کند و این امر یکی از محور‌های گفت‌وگو راهبردی میان دو دولت عراق و آمریکا خواهد بود».

الرکابی در حالی مدعی است که موضوع خروج آمریکا از عراق در مذاکرات امروز خواهد بود که برخی دیپلمات‌های عراقی به روزنامه لبنانی الاخبار گفته‌اند، چنین چیزی در این دور از مذاکرات نیست. 

الرکابی همچنین گفت، از دیگر محورهای گفت‌وگو میان طرفین، مبارزه با تروریسم، روابط دو جانبه در سطح وزارتخانه‌های کشور، دفاع، آموزش و پرورش، آموزش عالی، برق، مشاور امنیت ملی و برخی وزارت‌خانه‌های خدماتی است که اقدامات مشترک میان دو دولت آمریکا و عراق به آنها ارتباط دارد.

وی تاکید کرد که محور اصلی این گفت‌وگو، مسائل مربوط به مبارزه با تروریسم و برنامه خروج نیروهای آمریکایی از عراق خواهد بود.

«مثنی امین» عضو کمیسیون روابط خارجه پارلمان عراق در مصاحبه با الصباح گفت که گفت‌وگوها میان بغداد و واشنگتن بر اساس سازوکارهای مورد توافق میان دو طرف صورت می‌گیرد و هدف از آن، پیگیری چارچوب توافق راهبردی میان دو کشور در راستای منافع دو طرف است.

وی توضیح داد که نقاط موجود در توافق میان دو کشور بسیار زیاد، شاخه شاخه و پیچیده است و این گفت‌وگو، چند بعدی است و اهداف متعددی را دنبال می‌کند.

امین توضیح داد: پیشتر، توافق با ایالات متحده موفقیتی حقیقی در بازگشت حاکمیت به عراق به هر شکلی به شمار می‌رفت و بر امور زیادی متمرکز بود که به نفع عراق بود اما متاسفانه تطبیق بندهای آن به ابعاد نظامی و امنیتی محدود شد در حالی که انتظار می‌رفت، امور سیاسی، اقتصادی، دیپلماسی و سایر مسائل را نیز شامل شود.

وی تصریح کرد که عدم وجود سازوکار برای پیگیری این توافق و محدود شدن پیگیری آن به وزارت خارجه یا نخست‌وزیری، موجب به تاخیر افتادن اجرای بندهای مختلف آن شد و به قضایا و امور امنیتی محدود شد. لذا گفت‌وگوهای کنونی مکمل گفت‌وگوهای سابق است و انتظار می‌رود که به اقداماتی عملی منجر شود. ما تا به این لحظه نمی‌دانیم که نتیجه این گفت‌وگوها چه خواهد شد.

این در حالی است که «فوزی حریری» رئیس هیأت منطقه کردستان در تیم مذاکراتی عراق در گفت‌وگوی راهبردی با ایالات متحده پیشتر گفته بود که بغداد در دوره‌های پیشین گفت‌وگوی راهبردی در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»، خواستار خروج نیروهای آمریکایی از عراق نشده بود بلکه به ارزیابی موضوع ماندن و حمایت این نیروها بر اساس داده های علمی، نظامی و امنیتی پرداخته بود.

حریری تصریح کرد که داده‌های کنونی نیز نشان می دهد عراق به حمایت اطلاعاتی و لجستیکی علاوه بر تسلیح و پوشش هوایی نیروهای آمریکایی نیاز دارد. در چنین شریطی انتظار می‌رود که با روی کار آمدن «جو بایدن»، رئیس‌جمهور دموکرات در آمریکا، گفت‌وگوی راهبردی میان بغداد و واشنگتن، مجددا از صفر آغاز شود.

این مقام کُرد درباره میزان هماهنگی و همسویی مطالبات نمایندگان اربیل و بغداد در این گفت‌وگو، به ویژه درباره باقی ماندن نیروهای آمریکایی در عراق گفت که خروج نیروهای آمریکایی از عراق از سوی برخی طرف‌های سیاسی مطرح شده است و برخی طرف‌های سیاسی دیگر نیز خواستار باقی ماندن این نیروها هستند. اما تیم مذاکره‌کننده عراقی با تمام اعضایش، خواهان اخراج نیروهای آمریکایی از عراق نیست.

گفت‌وگوهای راهبردی بغداد- واشنگتن ژوئن ۲۰۲۰ به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد و دو طرف بر اهمیت روابط راهبردی و تلاش برای اتخاذ تصمیمات مناسب در راستای تأمین منافع دو کشور و تحقق امنیت و ثبات منطقه تأکید کردند.

آمریکا دی ماه سال پیش در اقدامی تروریستی سپهبد حاج قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه و ابومهدی المهندس، جانشین رئیس الحشد الشعبی را به همراه نیروهای همراه آن دو در نزدیکی فرودگاه بغداد هدف قرار داد و به شهادت رساند. پارلمان عراق در واکنش به این اقدام، طرح اخراج نظامیان آمریکا از این کشور را به تصویب رساند.