بازی جدید آمریکا در عراق؛تلاش برای مهارمقاومت با اهرم توافق سیاسی
دور سوم گفتگوهای راهبردی میان دولت بغداد و واشنگتن درحالی پایان یافته است که به نظر می رسد آمریکایی ها از رهگذر آن برای مهار گروه های مقاومت در عراق تلاش کرده اند.
رامین حسین آبادیان: دور سوم گفتگوهای راهبردی میان دولت‌های عراق و ایالات متحده آمریکا به تازگی پایان یافت. دو طرف پس از پایان این دور از گفتگوهای راهبردی با صدور بیانیه‌ای مشترک بر لزوم تداوم همکاری‌های دوجانبه تأکید کردند. طرف‌های آمریکایی و عراقی عنوان کردند که در دور سوم گفتگوها علاوه بر مسائل نظامی و امنیتی در خصوص مسائل اقتصادی نیز گفتگو کرده‌اند.
واقعیت آن است که دور سوم گفتگوهای راهبردی میان بغداد و واشنگتن به اصرار مقامات ایالات متحده آمریکا برگزار شد. علت اصلی اصرار آمریکایی‌ها برای برگزاری این دور از گفتگوها نیز فشارهایی بود که گروه‌های مقاومت و رهبران آنها در عرصه‌های مختلف سیاسی و نظامی به واشنگتن اعمال کردند. علت این مسأله هم آن است که آمریکایی‌ها طی ماه‌های گذشته با فشارهای سیاسی و نظامی گسترده گروه‌های مقاومت عراق برای خروج از خاک این کشور مواجه شدند.
گروه‌های مقاومت عراق اعلام کرده‌اند که حملات به کاروان‌های آمریکا یک پیام بیشتر ندارد و آن، این است که نیروهای آمریکایی باید خاک عراق را ترک کننددر همین ارتباط، باید گفت که طی یک ماه اخیر، کاروان‌های لجستیک وابسته به نظامیان عراقی در نقاط مختلف این کشور هدف حملات نظامی قرار گرفته‌اند. واشنگتن به دنبال این حملات متحمل خسارت‌های فراوانی شده است. گروه‌های مقاومت عراق نیز اعلام کردند که سلسله حملات مختلف به کاروان‌های نظامی آمریکا تنها یک پیام دارد و آن، این است که واشنگتن گزینه‌ای جز خروج از خاک عراق ندارد.
شواهد و قرائن نیز جملگی حکایت از آن دارند که مقامات ایالات متحده آمریکا به شدت از هدف قرار گرفته شدن کاروان‌های نظامی خود در نقاط مختلف خاک عراق احساس نگرانی دارند. در همین راستا، اخیراً «ماتیو تولر» سفیر واشنگتن در بغداد سخنانی را مطرح کرده است. وی با اشاره به حملات نظامی به کاروان‌های آمریکا، صراحتاً از تداوم حملات مذکور ابراز نگرانی کرد.
افزون بر این، در عرصه سیاسی نیز گروه‌های مقاومت فشارهای فراوانی را به آمریکایی‌ها وارد ساخته‌اند. همزمان با آغاز گفتگوهای راهبردی میان بغداد و واشنگتن، رهبران گروه‌های مقاومت جملگی مواضع یکپارچه ای را در قبال هرگونه توافق احتمالی میان دو طرف اتخاذ کردند. در همین ارتباط، «هادی العامری» رئیس ائتلاف «فتح» عراق تأکید کرد: «مواضع آن در قبال آمریکایی‌ها کاملاً روشن است. ما معتقد هستیم که نظامیان آمریکا باید از خاک عراق خارج شوند».
آنچه که موجب شد تا سران واشنگتن بر لزوم آغاز دور سوم گفتگوهای راهبردی با بغداد اصرار ورزند، افزایش فشارهای سیاسی و نظامی مقاومت بر ایالات متحده آمریکا بودرئیس ائتلاف «فتح» عراق همچنین یادآور شد: «ما تحت هیچ شرایطی اشغالگری در خاک خود را نمی‌پذیریم. ما نمی‌خواهیم هیچ‌گونه رابطه نظامی با ایالات متحده آمریکا داشته باشیم. این موضع غیرقابل تغییر است». این در حالی است که «شیخ قیس الخزعلی» دبیرکل جنبش «عصائب اهل الحق» نیز مواضع این گروه در قبال حضور نظامی آمریکا را به صورت قاطعانه اعلام کرده است.
او در سخنانی تأکید کرده است: «حضور نظامیان ایالات متحده آمریکا در خاک عراق کاملاً غیرقانونی است. ما معتقدیم که نظامیان آمریکایی باید طبق یک جدول زمانی معقول به طور کامل خاک عراق را ترک کنند. دیگر نمی‌توان حضور نظامی آمریکا در خاک عراق را پذیرفت».
بر این اساس، کاملاً واضح است که آمریکایی‌ها با هدف رهایی یافتن از سلسله فشارهای سیاسی و نظامی اعمال شده توسط مقاومت عراق بر لزوم آغاز دور سوم گفتگوهای راهبردی اصرار ورزیدند. در حقیقت، هدف اصلی و اساسی آمریکایی‌ها از اصرار برای آغاز مذاکرات مذکور، ترغیب دولت عراق برای مهار گروه‌های مقاومت در عرصه‌های مختلف سیاسی و نظامی بوده است؛ گروه‌هایی که به اذعان مقامات آمریکایی، عرصه را بر واشنگتن در عراق تنگ کرده‌اند و موجب نگرانی آنها شده‌اند.
مقامات آمریکایی از رهگذر گفتگوهای راهبردی تلاش می‌کنند تا زمینه برای بقای خود در خاک عراق را فراهم کنند. آنها در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای خروج از خاک عراق ندارند. این در حالی است که نمایندگان پارلمان عراق حدود یک سال و نیم پیش در مصوبه‌ای کاملاً صریح و شفاف، اخراج نظامیان بیگانه از جمله آمریکایی از خاک عراق را به تصویب رساندند. با این حال، واشنگتن همچنان به دنبال دور زدن این قانون ملی در عراق است.
از آنجایی که آمریکایی‌ها از یک سوی روی سناریوی احیای داعش در عراق کار می‌کنند و از سوی دیگر به دنبال افزایش نیروهای ناتو در این کشور هستند، تمایلی برای خروج از خاک این کشور ندارندمقامات آمریکایی نه تنها برنامه‌ای برای خارج کردن نیروهای نظامی خود از خاک عراق ندارند، بلکه سناریوی احیای داعش در دوره ریاست جمهوری «جو بایدن» را نیز در دستور کار خود قرار داده‌اند. بدیهی است که پیاده سازی این سناریو مستلزم باقی ماندن نیروهای نظامی آمریکا در عراق است. این در حالی است که چندی پیش نیز دبیرکل سازمان ناتو از افزایش قریب الوقوع ۸ برابری نیروهای خود در عراق خبر داد.
ناگفته پیداست که افزایش شمار نیروهای ناتو در خاک عراق با چراغ سبز مقامات واشنگتن صورت می‌پذیرد. لذا اگر آمریکایی‌ها تصمیم به خروج از خاک عراق داشتند، هیچگاه به ناتو برای افزایش حضور نظامی خود در این کشور چراغ سبز نشان نمی‌دادند.
بر اساس آنچه که گفته شد، ایالات متحده آمریکا تمام تلاش خود را برای بقای نظامی در خاک عراق به کار گرفته است. این در حالی است که احزاب و جریان‌های سیاسی عراق، مردم این کشور، گروه‌های مقاومت و نمایندگان پارلمان جملگی خواستار خروج هرچه سریع‌تر نظامیان آمریکا از خاک خود هستند و تداوم این حضور را سرمنشأ بحران‌های امنیتی قلمداد می‌کنند. با تمامی این‌ها، سران واشنگتن اکنون از گفتگوهای راهبردی با بغداد به عنوان اهرمی برای مهار مقاومت در این کشور بهره برداری می‌کنند.
