آیا گفتگوهای یمنی ها در سوئد این بار به نتیجه خواهد رسید؟
حسین رویوران : یمنی ها با میانجی گری سازمان ملل پس از دو سال بار دیگر برای رسیدن به صلح وارد گفتگو شدند. پرسشی که مطرح است اینکه آیا گفتگوهای یمنی ها در سوئد این بار به نتیجه خواهد رسید؟ یا همانند گفتگوهای دو سال پیش در کویت با شکست مواجه خواهد شد؟ اخباری که از سوئد مخابره می شود، حاکی از توافق و اختلاف است. توافق در زمینه مبادله زندانیان و اسرا و اختلاف در باره چگونگی اداره بندر الحدیده و منطقه تعز است. بسیاری معتقدند که بحران یمن رو به پایان است و جنگ ظالمانه عربستان علیه این کشور که از چهار سال پیش آغاز شده بود به زودی باید پایان یابد. دلایلی که برای این فرض مطرح می شود دو دسته است:
1- جنگ عربستان و متحدینش علیه یمن به نتیجه نرسیده است و تبدیل به یک جنگ فرسایشی شده است و عربستان توان یکسره سازی در آن را ندارد. جنگ یمن برای عربستان هزینه های سنگینی به همراه داشته است و گفته می شود سالانه چیزی میان 30 تا 40 میلیارد دلار هزینه برده است. عربستان با افزایش هزینه های جنگ حملات متعددی را به الحدیده انجام داد. حملاتی که هیچ نتیجه ای جز افزایش هزینه برایش در بر نداشت. این شرایط یک پیام آشکار برای حاکمان ریاض ارسال کرد و آن اینکه افزایش بودجه تغییری در معادله نمی تواند ایجاد کند. افزون بر آن این جنگ در سطح داخلی چالش های سختی را برای حاکمان این کشور ایجاد کرده است و استمرار آن بر دامنه و عمق این چالش ها خواهد افزود.
2- جنگ یمن بدون مشارکت کشورهای غربی به ویژه نیروهای امریکایی و حمایت های سیاسی و تسلیحاتی آنها امکان استمرار نداشت. در حال حاضر مخالفت با این جنگ در غرب افزایش یافته است و مسئولین غربی نمی توانند در جنگ کثیفی همچنان مشارکت داشته باشند که به گفته دبیرکل سازمان ملل متحد؛ بزرگترین بحران انسانی بعد از جنگ دوم جهانی به شمار می آید. غرب احساس می کند جنگ یمن، این کشورها را دچار دوگانگی شدیدی کرده است و اعتراضات گسترده که در سطح افکار عمومی غرب علیه این جنگ و حمایت دولت های غربی از یک طرف این جنگ، یعنی عربستان، پدیدار شده است، بر نگرانی های غرب از استمرار این جنگ افزوده است. در حال حاضر کنگره امریکا در صدد تصویب قانونی است که دولت امریکا را از ادامه همکاری در جنگ یمن منع می کند.
شکی نیست که پایداری و مقاومت مردم یمن علت اصلی تغییر شرایط به ویژه در ارتباط با مخالفت جهانی با جنگ یمن بوده و هست. البته نباید فراموش کرد که کشتن جمال خاشقچی، روزنامه نگار منتقد عربستان در کنسولگری این کشور در استانبول ترکیه و قطعه قطعه کردن بدنش، توسط گروه اعزامی بن سلمان ولیعهد عربستان، در این فرایند نقش داشته است. غرب به شدت این جنایت را محکوم کرد ولی ناگهان متوجه شد که درگیر دوگانگی خطرناکی شده است. کشتن یک فرد توسط حکام عربستان را محکوم می کند اما در برابر کشتار یک ملت با بمباران، سوء تغذیه و بیماری، توسط همان حکام سکوت کرده است. غرب احساس کرد این شرایط دوگانه قابل استمرار نیست به همین دلیل ناگزیر شد بحث پایان جنگ در یمن را بپذیرد و به عربستان و طرف های همسو با آن فشار وارد کرد که وارد فرایندی شوند که به پایان جنگ منتهی شود.
بر همین اساس بسیاری از تحلیلگران سیاسی معتقدند؛ گفتگوهای سوئد بر خلاف گفتگوهای کویت از شانس بیشتری برای موفقیت برخوردار است. زیرا شرایط میدانی، منطقه ای و بین المللی به نفع این انتخاب تغییر کرده است. سخنان مارتین گریفیتس نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در امور یمن، مبنی بر اینکه صرف نشستن دو طرف در یک اجلاس، خود یک موفقیت بزرگ و مایه امیدواری است زیرا در دو سال گذشته چنین گفتگویی حتی قابل تصور نبود. گریفیتس امیدوار است این نشست به نتایج و موفقیت هایی دست یابد.
توافق سوئد در باره مبادله زندانیان که گفته می شود، بیش از 15 هزار نفر هستند، می تواند مراحل اعتماد سازی بین دو طرف را مهیا ساخته و زمینه را برای برداشتن گام های بعدی تسهیل سازد. هرچند برخی از شرط گذاری ها از طرف گروه اعزامی از دولت مستعفی طرفدار عربستان مانند تحویل دادن سلاح های سنگین و موشک ها و غیره، نشان می دهد که اینها شرایط را درک نکرده اند اما قطعا اینها نمی توانند خارج از شرایطی گفتگو کنند که مقاومت مردم یمن آن را خلق کرده است. سخن محمد عبدالسلام، رئیس هیئت اعزامی انصارالله و دولت و ارتش یمن به سوئد مبنی بر« نحن جئنا الی موءتمر سلام، و لیس الاستسلام» یعنی ما برای صلح آمده ایم و نه برای تسلیم، ناظر به همین موضوع است. گریفیتس نیز تاکید کرده است که به طرف انصارالله اطمینان داده که شرط گذاری های طرف مقابل و گنده گویی آنها تغییر خواهد کرد.
مبادله اسرا نمی تواند تنها هدف این اجلاس باشد بلکه این تبادل مقدمه ای برای تحقق یک هدف بزرگتر و مهمتر است. اساسا ضمانت اجرایی این شرط یعنی تبادل اسرا زمانی است که شروط بعدی هم مطرح
باشد. مردم یمن خواستار صلح است و پایان جنگ است و نه صرف تبادل اسرا. بنابر این می توان به آینده و موفقیت این گفتگوها امیدوار بود .