مذاکرات امنیتی عراق و تاریخ بدعهدیهای آمریکا
محمد علی الحکیم ـ سردبیر سایت النخیل
نشست اخیر بین عراق و ایالت متحده در خصوص اتفاقات امنیتی جدید در سال ۲۰۲۰ است. آخرین توافق بین این دو کشور در زمان نوری مالکی بود. اگر آمریکا فقط از بعد نظامی به این توافق ورود کند موفق نخواهد شد چرا که مساله اقتصادی و سیاسی و امنیتی است و به همکاریهای دوجانبه مرتبط است و تنها نظامی نیست.
مسئله مهم در مذاکرات جدید بغداد- واشنگتن این است که از لحاظ تاریخی نشان داده شده است که آمریکا به طور کامل به توافقات خود عمل نمیکند. نوری مالکی در زمان ورود داعش رسماً از آمریکا تقاضای سلاح کرد و توافق بین این دو کشور بر این کمک الزام داشت ولی رییس جمهور آمریکا اعلام کرد پنتاگون باید دستور این کار را صادر کند و پنتاگون گفت در سال ۲۰۲۱ آمریکا به عراق اسلحه میدهد. نتیجه میگیریم آمریکا به میزان ۰% به توافقات خود عمل میکند و در ورود داعش نیز آنطور که عراق نیاز داشت به این کشور کمک نکرد در حالی که عراق قرارداد هواپیماهای F16 بسته بود و مالکی حتی خواستار هواپیماهای دستدوم بود که آمریکا حتی آن درخواست را نیز نپذیرفت. البته بر عکس این موضوع نیز صادق است و میتوان گفت آمریکا در مساله داعش به ضرر عراق کار کرد.
آمریکا به دنبال محقق کردن مصلحت خود در کشورهای خاورمیانه است تا بیشترین سود را در توافقات کسب کند.
عهدشکنیهای آمریکا اما در حالی صورت گرفت که سردار قاسم سلیمانی به بچههای مقاومت گفت چه چیزهای احتیاج دارید بنویسید و درخواست را در سه بعدظهر گرفت و شب کل سلاحها را در بغداد تحویل داد. این در شرایطی بود که ایران هیچ توافق امنیتی با عراق نداشت.
بر همین اساس اگر توافق امنیتی امروز آمریکا با عراق نیز از نوع توافق ۲۰۰۸ باشد رنگ روشنی به خود نمیگیرد. به نظر میآید آمریکا به دنبال محقق کردن مصلحت خود در کشورهای خاورمیانه است تا بیشترین سود را در توافقات کسب کند. اگر مذاکره کنندگان به منافع غرب و آمریکا فکر کنند قطعاً مذاکره به ضرر عراق تمام میشود چون عراق منطقهای استراتژیک است و هر اتفاقی که موجب شود عراق رنگ آرامش را نبیند میتواند به آشوب در کل منطقه منجر شود.
حضور هیچ آمریکایی نباید به نفع بغداد و مردم عراق ارزیابی شود.
هدف اصلی آمریکا از شروع مذاکرات جدید، استقرار در عراق است بر اساس توافق ۲۰۱۱ امروز حتی یک سرباز آمریکایی نباید در عراق بماند. ولی آمریکا با تولید داعش بهانه برگشتن و ماندن در عراق را ساخت و واشنگتن امروز به دنبال توافقی است که حضور خود در عراق و منطقه را به هر بهانهای تثبیت کند. البته بعید است آمریکا بتواند با چنین هدفی عراق را به هر صورتی راضی کند زیرا مردم و مرجعیت عراق و حکومت و پارلمان عراق و بخصوص نیروهای مقاومت در کل منطقه خاورمیانه حضور آمریکا در منطقه را قبول ندارند و نخواهند داشت اما اگر مذاکره کنندگان اخیر عراق به نفع این کشور پیش بروند شاهد توافقی قدرتمند خواهیم بود.نکته مهم در مذاکرات امنیتی عراق و آمریکا این است که حضور هیچ آمریکایی نباید به نفع عراق و عراقیان ارزیابی شود. امروز و تا این لحظه اعضای عراقی توافق در حد وکیل و وزیر بودند ولی در آینده به سطح وزیر امور خارجه عراق میرسد. این گفتگوها تا به امروز نه در مسیر توافق جدید بلکه صرفاً در سطح گفتگو بود. ما گفتگوی جدیدی نخواهیم داشت و گفتگوی عراق در حد ترمیم گفتگوی سابق است. آمریکا متاسفانه قوانین سازمان ملل را نیز زیر پا میگذارد و توجهی به قوانین بین المللی ندارد. از این رو اعتماد به توافق جدید ناممکن است. از طرفی شاید بتوان گفت دولت فعلی آمریکا به شدت به بار تبلیغی این توافق نیازمند است. ترامپ در ماجرای کرونا بازی را باخت از طرفی سیاه پوستان نیز معترض تبعیض نژادی هستند و امروز ترامپ با مشکلات داخلی فراوانی دست و پنجه نرم میکند و همین مسائل سبب میشود آمریکا به توافق با عراق نیاز داشته باشد. از طرف دیگر، ترامپ مایل است تا مشکلات داخلی آمریکا را به خارج از مرزهای ایالت متحده صادر کند. با این اوصاف اگر در طرف آمریکایی قدرت عمل و اراده به عمل وجود نداشته باشد این توافق هرچه که باشد ارزشی نخواهد داشت.