استقبال سرد عراقیها از مذاکرات داغ الکاظمی در آمریکا
سفر الکاظمی به آمریکا و توافقات حاصل شده میان هیاتهای سیاسی دو طرف، واکنش غالبا انتقادی جناحهای سیاسی را به همراه داشته است
سفر مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق به آمریکا در سهشنبه هفته گذشته، به عنوان یکی از مهمترین رخدادها در صحنه سیاست و حکومت عراق پساداعش قابل ارزیابی است. این سفر در شرایطی انجام گرفت که اولین دور مذاکرات استراتژیک میان بغداد و واشنگتن در ماه ژوئن برگزار شده بود.
در سفر چند روزه نخستوزیر عراق در دو سطح امنیتی و اقتصادی میان دو طرف توافقاتی امضا شد که کانون توجهات را به خود جلب کرد. بر اساس اعلام ترامپ و الکاظمی، دو طرف به توافق امنیتی بلندمدت برای مقابله با تهدیدات رسیدهاند. بر اساس اعلام الکاظمی، در آیند نزدیک یک هیات فنی مشترک برای تعیین جدول زمانبندی خروج نطامیان آمریکایی تنظیم میشود. همزمان دونالد ترامپ، «پایبندی به خروج سریع نیروهای ائتلاف بین المللی در مدت سه سال» را مورد تاکید قرار داد.
در سطحی دیگر، دولت عراق قراردادی 8 میلیاردی را با 5 شرکت آمریکایی در زمینه انرژی امضا کرد. بنابر اعلام وزارت انرژی آمریکا شرکتهای هانیویل اینترنشنال، بیکر هیوز، جنرال الکتریک، ستیلر انرژی و شفرون طرف قرارداد بغداد هستند. این شرکتها قراردادهای تجاری به مبلغ 8 میلیارد دلار با وزرای نفت و برق عراق امضا کردهاند. اما سفر الکاظمی به آمریکا و توافقات حاصل شده میان هیاتهای سیاسی دو طرف، واکنش غالبا انتقادی جناحهای سیاسی را به همراه داشته است.
واکنش گروههای مقاومت
مهمترین سطح واکنش به سفر مصطفی الکاظمی به آمریکا را میتوان به گروههای مقاومت عراقی نسبت داد. در همین راستا، گروههای مقاومت عراق بیانیهای را درباره دیدار پنجشنبه نخستوزیر این کشور با رئیس جمهوری آمریکا و نیز عادی سازی روابط میان اسرائیل و امارات صادر کردند.
گروههای مقاومت عراق در بیانیه خود تاکید کردند: الکاظمی باید اجرای تصمیم ملت عراق که به خاطر آن تظاهرات کردند و همچنین تصمیم پارلمان و دولت برای اجرای اخراج نیروهای اشغالگر از کشور را در اولویت خود قرار دهد؛ چراکه حضور و نقضهای این نیروها خارج از توافق چارچوب راهبردی و تجاوز آشکار به حاکمیت و کرامت عراق است. در این بیانیه آمده است: از اینکه دیدار الکاظمی با ترامپ شامل اجرای مصوبه اخراج کامل نظامیان اشغالگر آمریکا نبود، شوکه شدیم. بازگشت الکاظمی بدون تحقق و اجرای تصمیم ملت، پارلمان و دولت عراق و وعدههای او به خودش و گروههای عراقی برای دفاع از حاکمیت کشورش و پایان دادن به اشغالگری امریکا باعث میشود که مقاومت عراق تمامی منافع آمریکا را هدف قرار دهد و زمین زیر پای نیروهای اشغالگر آنها را به لرزه دربیاورد و هرچه دور از شهرهای ما باشند از آتش ما درامان نخواهند ماند.
همچنین، «قیس الخزعلی» دبیرکل عصائب اهل الحق عراق، درباره اینکه الکاظمی و هیأت همراه او در جریان سفر به آمریکا به موضوع خروج نیروهای آمریکایی نپرداختند و این طرف آمریکایی بود که این موضوع را پیگیری و طرح کرده است، ابراز تعجب کرد و گفت: ترامپ از این سفر انگیزههای خود را دارد و تلاش میکند که از هر موضوعی به نفع خود در انتخابات آمریکا بهرهبرداری کند. الخزعلی تصریح کرد که مسأله ضرورت خروج آمریکاییها از عراق در این سفر با جدیت طرح نشد و این چنین القاء شد که هیأت عراقی اهتمامی به این موضوع یا شجاعت لازم را ندارد. زیرا موضوع خروج نیروهای آمریکایی از زبان وزیر امور خارجه و نخست وزیر عراق مطرح نشد و این مقامات آمریکایی بودند که این موضوع را طرح کردند در حالی که خروج این نیروها مصوبه مجلس عراق است و ضرورت ایجاب میکرد که نخست وزیر پیگیر اجرای این مصوبه باشد.
تهدید الکاظمی به برکناری در صورت موافقت با ماندن آمریکاییها
یکی دیگر از واکنشهای قابل توجه به سفر مصطفی الکاظمی را میتوان در ارتباط با تهدید الکاظمی به برکناری در صورت موافقت با ماندن آمریکا در عراق مورد ارزیابی قرار داد. در همین راستا، یک عضو فراکسیون دولت قانون در مجلس عراق تأکید کرد مصطفی الکاظمی نخست وزیر این کشور باید مصوبه مجلس درباره خروج نیروهای آمریکایی را اجرا کند و در غیر این صورت برکنار می شود.
به گزارش المعلومه، عبدالهادی السعداوی گفت: باید ائتلاف بین المللی ضد داعش از عراق خارج شود و پایگاههای آمریکایی برچیده شوند. عضو فراکسیون دولت قانون در مجلس عراق افزود: وجود نیروهای آمریکایی بدون موافقت دولت بغداد، امری مردود و غیر مجاز است و در صورت موافقت دولت با این موضوع، مجلس باید از آن سلب رأی اعتماد کند. السعداوی تأکید کرد مصطفی الکاظمی نخست وزیر این کشور باید مصوبه مجلس درباره خروج نیروهای آمریکایی را اجرا کند و در غیر این صورت برکنار می شود. این نماینده مجلس عراق همچنین گفت: بودجه ای که برای اقلیم کردستان واریز می شود برخلاف قوانین و ضوابط است و ما اقدام دولت در زمینه ارسال این بودجه برای اقلیم را مردود و برخلاف قانون اساسی و سایر قوانین می دانیم.
مشروط کردن توافقات به تایید پارلمان
یکی دیگر از موضوعات قابل توجه برای جریانهای سیاسی عراقی در ارتباط با مساله توافقاتی است که میان هیات آمریکایی و عراقی در واشنگتن به امضا رسیدهاند. همین دغدغه موجب شده که برخی نمایندگان پارلمان به مساله توافقات واکنش نشان دهند. در همین زمینه، یک عضو فراکسیون الفتح در مجلس عراق تأکید کرد هر گونه توافقی که مصطفی الکاظمی نخست وزیر این کشور در سفر به واشنگتن با مقامات امریکا امضا می کند، باید به تصویب مجلس برسد. "ثامر ذبیان" در این باره گفت: امضای توافقنامه های مختلف با دولت آمریکا توسط مصطفی الکاظمی در راستایی منافع ملت عراق، بلا اشکال است. اما این توافقنامه ها باید با اطلاع و تأیید مجلس عراق امضا شود. زیرا در غیر این صورت باعث نارضایتی جریانات سیاسی خواهد شد. ذبیان بر ضرورت بستن آسمان عراق بر روی آمریکایی ها تأکید کرد و گفت: در دوره های گذشته ما شاهد ورود فرماندهان نظامی و حتی رئیس جمهور آمریکا به عراق، بدون اطلاع دولت بغداد بوده ایم.
طرح سوال از الکاظمی به دلیل عدم اجرای مصوبه اخراج نظامیان بیگانه
یکی دیگر از واکنشها را میتوان در ارتباط با طرح سوال از الکاظمی در صورت عدم اجرای مصوبه اخراج نظامیان خارجی مورد ارزیابی قرار داد. در همین راستا، «کریم علیوی» عضو ائتلاف الفتح در پارلمان عراق روز شنبه تاکید کرد که نتایج سفر نخست وزیر این کشور به واشنگتن باعث خواهد شد که پارلمان از او پس از بازگشت از آمریکا سوالاتی داشته باشد.بر اساس گزارش پایگاه خبری موازین نیوز، علیوی گفت: «نتایج سفر مصطفی الکاظمی به واشنگتن اهداف ملی مورد درخواست از او را به خصوص در زمینه اخراج نظامیان اشغالگر آمریکایی از عراق محقق نکرد و همین باعث میشود که پارلمان نخست وزیر را به دلیل اجرا نکردن تصمیم پارلمان در اخراج نظامیان خارجی که مصوبهای لازم الاجراست، مورد سوال قرار دهد».
در مجموع با توجه به نوع واکنش جریانهای سیاسی عمده در عراق به نتایج دیدار کاظمی از آمریکا به نظر میرسد تلاش هیئت عراقی برای بازگشت با دست پر از این سفر و جلب نظر مساعد افکار عمومی درباره عملکرد دولت جدید نتوانسته است موفقیت مورد انتظار را به دست آورد و در مقابل حتی نتایج این دیدار به پاشنه آشیلی برای دولت نوپای الکاظمی بدل شده است. لذا اکنون که گرمی روابط آغازین میان الکاظمی و جریانهای مقاومت جای خود را به فضای سرد و بدبینی داده است سرنوشت سیاسی او برای حفظ سمت نخست وزیری بیش از پیش در هاله ای از ابهام رو به روست.