آن روی سکه بسته اقتصادی امارات و عربستان برای فلسطینیان
مشخص است که بسته پیشنهادی سعودی و امارات در واقع همان مزیتهای اقتصادی واهی مورد ادعای کاخ سفید برای فلسطینیها است با این تفاوت که اولاً پیشنهادات اقتصادی بسیار کمتر از وعده های معامله قرن است و ثانیاً این دولتها به دلیل بحران های اقتصادی ناشی از کاهش قیمت نفت قطعاً از انجام آن ناتوان خواهند بود
عادیسازی مناسبات کشورهای امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی در مقام لکهای ننگ در تاریخ سیاسی معاصر جهان عرب، موجی قابل توجه از مخالفتها را به همراه داشته است. در این میان، مهمترین مخالفت را میتوان متعلق به گروههای فلسطینی دانست که بدون هیچ گونه ابایی عادیسازی مناسبات کشورهای عربی را محکوم کردند و از آن به عنوان خیانتی به آرمانهای فلسطین یاد کردند. همچنین، دولت خودگران فلسطین، در اتحادیه عرب قطعنامهای را با مضمون محکومیت امارات متحده عربی به این نهاد برد که از سوی اعضا رد شد.
متعاقب واکنش قاطع و مخالف فلسطینیها به توافق میان امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی، اکنون به نظر میرسد کشورهای عرب به رهبری عربستان سعودی که تمامی روند کنونی با چراغ سبز آنها انجام گرفته، در پی آن هستند که با چند پیشنهاد اغواگرانه اقتصادی و سیاسی، تشکیلات خودگردان را نسبت به عادیسازی مناسبات خود با تلآویو راضی نگه دارند. اکنون کشورهای عربی مدعی هستند که توافق آنها با رژیم صهیونیستی و عادیسازی مناسبات در مسیر منافع فلسطینیها بوده است. حتی اماراتیها این ادعا را مطرح کرده که توافق آنها موجب شده تا الحاق کرانه باختری از سوی نتانیاهو متوقف شود. اکنون این پرسش مطرح میشود که طرح اقتصادی و ادعای کشورهای عربی در راستای تلاش برای منافع و حقوق فلسطینیها چیست و تا چه اندازه قادر است فلسطینیان اغوا کند؟
فروش گرانتر معامله قرن به فلسطینیها
متعاقب عادیسازی مناسبات کشورهای بحرین و امارات با رژیم صهیونیستی، منابع خبری طی چند روز گذشته از پیشنهاد اغواگرانه دولتهای امارات، عربستان سعودی، بحرین و مصر به تشکیلات خودگردان برای عدم مخالفت با سازش در ماههای گذشته خبر دادهاند. شواهد حاکی از آن است که در طرح جدید به تشکیلات خودگردان وعده داده شده که در ازای عدم مخالفت با عادیسازی روابط با تل آویو، روند الحاق کرانه باختری به سرزمین اشغالی را متوقف کرده و مذاکرات با اسرائیل نیز آغاز شود. همچنین امارات و عربستان طرحهای اقتصادی بزرگی را به مقامات رامالله پیشنهاد داده بودند که از جمله آنها سرمایهگذاری گسترده در زیرساختها و باز شدن کانالهای مستقیم تجارت و فروش نفت و گاز با قیمت پایین به فلسطینیها بود. ریاض و ابوظبی همچنین پیشنهاد ساخت شهرکهای صنعتی بزرگ و به کار گیری دهها هزار نفر از مهندسان و دانشگاهیان فلسطینی در شرکتهای کشورهای عربی خلیج فارس را به طرف فلسطینی داده بودند.
ارائه این پیشنهاد اغواگرانه از سوی رژیمهای عربستان و امارات متحده عربی به فلسطینیها در شرایطی که در ژوئن 2019 که بحرین میزبان گارگاه «از صلح تا رفاه» تحت مدیریت جراد کوشنر داماد دونالد ترامپ بود، پیشنهاد اقتصادی به مراتب بزرگتری به فلسطینیها ارائه شده بود که از سوی آنها با قاطعیت رد شده بود. در آن طرح کوشنر به فلسطینیها پیشنهاد میکند در مقابل دست کشیدن از حاکمیت بر بیت المقدس و پذیرش معامله قرن، 50 میلیارد دلار ظرف ۱۰ سال با اتکا به سه اهرم «مردم، اقتصاد و دولت» به آنها واگذار خواهد شد. حتی در یکی از بخشهای طرح جدید ایجاد راه ارتباطی جدید (بزرگراه یا راهآهن) بین کرانه غربی و نوار غزه بود که پنج میلیارد دلار هزینه داشت.
بنابراین مشخص است که پیشنهاد اخیر این دولتها در واقع همان مزیتهای اقتصادی واهی مورد ادعای کاخ سفید برای فلسطینیها است با این تفاوت که اولاً پیشنهادات اقتصادی بسیار کمتر از وعده های معامله قرن است و ثانیاً این دولتها به دلیل بحران های اقتصادی ناشی از کاهش قیمت نفت قطعاً از انجام آن ناتوان خواهند بود. پس از شیوع کرونا بحرین، امارات و عربستان از جمله کشورهایی هستند که گرفتن وام یا انتشار اوراق قرضه برای تامین منابع مالی متوسل شده اند.
بر اساس اعلام پایگاه خلیج آنلاین در آوریل 2020 ابوظبی در قالب انتشار اوراق قرضه دولتی با سه سررسید متفاوت، در مجموع هفت میلیارد دلار وام گرفته است تا بتواند کمبود نقدینگی ناشی از کاهش قیمت های نفت را جبران کند. وضعیت برای سعودیها از امارات نیز بدتر است به صورتی ریاض حتی پولی را که در صندوق مشترک سرمایه گذاری با پاکستان قرار داده بود طی ماه های اخیر برداشت کرده است.
از طرف دیگر این شباهت نشانگر مضحک بودن ادعای حمایت از فلسطین به عنوان هدف عادی سازی است. بدون تردید آمریکا و صهیونیستها در صورت عدم مخالفت فلسطینیان با روند عادی سازی درصدد اجرای دیگر بندهای خطرناک معامله قرن شامل تصرف کامل بیت المقدس، به رسمیت شناختن بین المللی شهرکسازی های غیرقانونی صهیونیستها در کرانه باختری و مختومه کردن پرونده چندین میلیون آواره فلسطینی در کشورهای همجوار خواهد بود.
اعراب و اجرای اراده آمریکا
کشورهای عربی طی سالهای گذشته به ویژه بعد از پیمان اسلو در سال 1993 همواره مخفیانه با رژیم صهیونیستی همکاری و ارتباط داشتهاند. طی این دوران اما نکته قابل توجه این است که نتوانستهاند کوچکترین ممانعتی را در راستای پیشگیری از پروژه تلآویو برای اشغال مناطق تحت کنترل فلسطینیها در قالب شهرکسازیهای جدید و حملات نظامی داشته باشند اما اکنون مشخص نیست که کشورهای عربی چگونه قصد دارند تنها با آشکار شدن مناسبات خود با رژیم صهیونیستی و طرح چند وعده اقتصادی، از حقوق فلسطینیها دفاع کنند؟ واقعیت امر این است که اکنون عربستان، بحرین، امارات و برخی دیگر از کشورهای عربی، رسما به عروسکهای خیمهشب بازی دونالد ترامپ تبدیل شدهاند که تنها استفاده و فایده آنها کمک به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات سوم نوامبر است. در مقطع کنونی، این کشورها بدون آنکه از خود ارادهایی داشته باشند، به بله قربان گوی مطلق ترامپ تبدیل شده و سعی میکنند با پیشبرد روند عادیسازی مناسبات با رژیم صهیونیستی، به و در مسیر پیروزی در برابر جو بایدن کمک کنند. در این میان، ترامپ نیز به این پروژه برای رونمایی از آن به عنوان موفقیت بزرگ خود در عرصه سیاست خارجی به شدت نیازمند است.