نفاق و فریب اروپایی علیه ایران مستمر است!
فشارهای آمریکا به ایران برای از بین بردن برجام، نه تنها با مخالفت قاطع اروپا مواجه نشده، بلکه به نوعی همکاری و هماهنگی بین غرب برای اثرگذاری بر ایران در جهت اجرای یکجانبه و بی هدف برجام از سوی کشورمان، منجر شده است.
پس از خروج آمریکا از برجام و تعلل اروپا در اجرای تعهدات خود، عملاً تنها امتیاز ایران از برجام، تعلیقِ نه چندان مؤثر قطعنامههای شورای امنیت بود. قطعنامه 2231 (قطعنامه تاییدکننده برجام)، صرفاً بخش هستهای تحریمهای شورای امنیت را تعلیق کرد و قرار بر این بود که 5 سال پس از پذیرش برجام (27 مهر 99)، تحریمهای تسلیحاتی این شورا نیز رفع شود. اما آمریکا برای جلوگیری از رفع تحریمهای تسلیحاتی، در 30 مرداد «اعلامیه عدم پایبندی ایران به برجام» را به شورای امنیت ارائه کرد؛ تا 30 روز بعد، یعنی در 30 شهریور تحریمهای شورای امنیت به طور خودکار بازگردد، روندی که از آن تحت عنوان مکانیزم ماشه یاد میشود. آمریکا در روز 30 شهریور ادعا کرد که تحریمهای شورای امنیت بازگشته است.
با وجود فشار واقعی آمریکا، اعلامیه اروپاییها در «عمل»، اثر واقعی نخواهد داشت.
این کشور در اِعمال تحریم علیه کشورهای دیگر، بیش از آنکه از حقوق بینالملل استفاده کند، از فشار و تنبیه اقتصادی یکجانبه استفاده میکند. سناریوی آمریکا این است که تحریمهای شورای امنیت را در «عمل» بازگرداند و بطور کامل آنها را در سطح جهان اجرایی سازد. در صورتی که آمریکا در عمل، موفق به اِعمال این تحریمها شود، تنها امتیاز برجام برای ایران (یعنی تعلیق تحریمهای هستهای شورای امنیت و رفع تحریمهای تسلیحاتی در 27 مهر 99) نیز از بین خواهد رفت.
سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید کردهاند که تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریمها فاقد «تأثیر قانونی» است و تعلیق تحریمها بعد از ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) نیز ادامه خواهد یافت. با وجود فشار واقعی آمریکا، اعلامیه اروپاییها در «عمل»، اثر واقعی نخواهد داشت. از سوی دیگر، اروپا پیش از این اعلام کرده است که تحریمهای تسلیحاتی خود علیه ایران را تا 2023 ادامه خواهد داد. بنابراین اروپا اراده واقعی برای مقابله با آمریکا ندارد و اعلامیههای آن بیش از اینکه نشانه همراهی با ایران باشد، نشانه فریب ایران است.
تنها امید در حال حاضر به مجلس است. مجلس باید طرحی را برای توقف اجرای کامل تعهدات هستهای (بخصوص نظارت و بازرسی آژانس) در صورت بازگشت عملی تحریمهای شورای امنیت تصویب کند تا از خسارتهای بیشتر برجام جلوگیری به عمل آید.
از آنجایی که اقدام اخیر آمریکا (یعنی بازگرداندن یکجانبه تحریمهای تعلیق شده شورای امنیت) نقض صریح قطعنامه 2231 است، بنابراین کمترین انتظار از دیگر اعضای شورای امنیت، بخصوص کشورهای عضو برجام (4+1) این است که پیشنویس قطعنامهای را برای تصویب به این شورا ارائه کنند مبنی بر اینکه «قطعنامههای قبلی بازنگشته و اقدام آمریکا محکوم میگردد». در چنین شرایطی مخالفت اروپا با آمریکا نمود واقعیتری خواهد داشت.
خروج آمریکا از برجام در 18 اردیبهشت 97 فرصتی برای جلوگیری از خسارتهای برجام بود که از این فرصت استفاده نشد. 30 شهریور نیز فرصتی دیگر برای جلوگیری از اجرای یکطرفه برجام و نقطه حساسی در حیات جمهوری اسلامی بود که متاسفانه از این فرصت نیز استفاده لازم نشد. در صورت عدم اقدام متقابل، اجرای تعهدات برجامی (که 51 تعهد از 81 تعهد بطور کامل در حال اجرا است) تثبیت شده و بطور یکجانبه ادامه پیدا میکند. از سوی دیگر آمریکا در مسیری موازی برای افزایش فشار هستهای، به دنبال تکمیل پرونده علیه ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی است تا ایران به کاهش تعهدات هستهای خود فکر نکند. تنها امید در حال حاضر به مجلس است. مجلس باید طرحی را برای توقف اجرای کامل تعهدات هستهای (بخصوص نظارت و بازرسی آژانس) در صورت بازگشت عملی تحریمهای شورای امنیت تصویب کند تا از خسارتهای بیشتر برجام جلوگیری به عمل آید.
معاملات سلاح می تواند ساختار تحریم ها را از هم بپاشد.
تحریمهای که در معیشت و اقتصاد ما تأثیر گذاشته بیشتر تحریمهای نفتی و نظام بانکی از جمله بانک مرکزی است که این تحریمها نیز از فیلتر شورای امنیت نبوده بلکه از فیلتر امریکا رد شده است و به لحاظ عملیاتی اثر خاصی ندارد. اما اگر تحریم تسلیحاتی رفع شود و از کشورهای روسیه و چین سلاح خریداری شود؛ خرید سلاح سنگین و تسهیلات سنگین از جمله هواپیما و سامانه s14, f15 هزینه اقتصادی بسیار زیادی در بر دارد و حتی چند میلیارد دلار هزینه باید صرف کرد تا بتوانیم چنین سلاحهایی را تهیه کنیم در چنین شرایط فعلی اقتصاد کشور چنین پولی وجود ندارد. فقط یک پیشنهاد در این بین وجود دارد و آن تهاتر نفت با کشورهای چین و روسیه در مقابل سلاح است. از نظر اقتصادی اگر چنین اتفاقی بیفتد موجب سست شدن ساختارهای تحریمهای نفتی که امریکا علیه ایران کرده میشود که میتواند قابل توجه بوده و برنامه آمریکا برای انزوای بیشتر اقتصادی ایران را دچار مشکل جدی سازد.