ید طولای عربستان در ترور رهبران یمن؛ سابقه و اهداف
ترورها که سعودیها و اماراتیها پیش از و پس از شروع جنگ ید طولایی در طرح ریزی آنها داشتهاند تاکنون با مقاصد مختلفی صورت گرفته است از جمله ایجاد شکاف و اختلاف در یمن، تضعیف رقبا، تغییر معادلات سیاسی و نظامی، سیاست ایجاد رعب و وحشت در بین سیاستمداران یمنی
در شرایطی که جنگ میان مقاومت مردمی یمن با نیروهای متجاوز و مزدوران خارجی و داخلی آنها بویژه در استان استراتژیک مأرب به مراحل حساسی رسیده و به طور همزمان ایران توانسته بود در میان محاصره تمام عیار یمن موفق به فرستادن سفیر خود به صنعا شود ، ترور برخی از مقامات ارشد دولت نجات ملی نشان از تلاش مأیوسانه جبهه عدن برای کاهش از بار شکستها و ایجاد اختلال در روند پیروزیهای انصارلله دارد.
یک روز پس از ترور حسن زید از رهبران تاثیرگذار انصارالله و دبیرکل حزب الحق یمن خبرهای تأیید نشده دیگری در مورد ترور محمد یحیی المدانی از رهبران انصارالله و رئیس شورای عالی دارو و درمان دولت صنعا درز کرد. این ترورها که سعودیها و اماراتیها پیش از و پس از شروع جنگ ید طولایی در طرح ریزی آنها داشتهاند تاکنون با مقاصد مختلفی صورت گرفته است از جمله ایجاد شکاف و اختلاف در یمن، تضعیف رقبا، تغییر معادلات سیاسی و نظامی، سیاست ایجاد رعب و وحشت در بین سیاستمداران یمنی.
تاریخ پرسابقه ترور رهبران در یمن
ترور رهبران و چهرههای برجسته سیاسی و نظامی بخشی جدایی ناپذیر از تحولات سیاسی یمن در یک قرن اخیر بوده است به صورتی که پروژه انتقال سیاسی در این کشور با مرگ رهبران رقم خورده است. میراثی که البته هنوز جای پای خود را در تحولات یمن حفظ کرده و رنگ و بوی فراموشی نگرفته است.
پس از رسیدن موج خیزش بهار عربی به یمن در سال 2011 یکی از مسائلی که یمنی ها می خواستند رژیم صالح به آن پاسخ دهد ، ترور «ابراهیم الحمدی» ، رئیس جمهور یمن شمالی در سال 1977 بود .
الحمدی که در دیدگاه افکار عمومی چهرهای اصلاح طلب و مدرنیست محسوب می شد ، با کودتایی بدون خونریزی در ژوئن 1974 ، هنگامی که یمن به دو کشور یمن شمالی ، مورد حمایت عربستان سعودی و ایالات متحده و یمن جنوبی با حمایت اتحاد جماهیر شوروی تقسیم شد روی کار آمد. الحمدی در مدت تصدی کوتاه خود به عنوان رئیس دولت اصلاحات زیادی را برای مقابله با فساد و ایجاد برابر سیاسی صورت داد. وی همچنین سیاست هایی را با هدف کاهش وابستگی کشورش به عربستان سعودی اجرا کرد و تلاش کرد تا شمال و جنوب را متحد کند.
اما در اکتبر 1977 ، الحمدی فقط دو روز قبل از سفر برنامه ریزی شده به یمن جنوبی برای مذاکره در مورد اتحاد ، ترور شد. واقعیتهای مرگ وی تا امروز به صورت یک راز باقی مانده است.
در این میان جانشین او احمد الغشمی قبل از اینکه به هر گونه سوال در مورد مرگ سلف خود پاسخ دهد ، در ژوئن 1978 ترور شد. عبدالله صالح ، که در ژوئیه 1978 ریاست جمهوری را به دست گرفت ، در سال 2016 صالح ادعا کرد که قتل الحمدی ساخته و پرداخته شده عربستان سعودی بوده است.
همچنین مستندی که شبکه الجزیره در مورد ترور الحمدی در سال 2019 پخش کرد توضیح داد که چگونه تلاش های الحمدی برای تبدیل کردن یمن به بازیگری مستقل و قدرتمند در منطقه جنوب دریای سرخ با ایجاد اقتصادی قدرتمند و اتحاد با یمن جنوبی، به حاشیه راندن نقش قبایل در سیاست یمن بویژه قبیله الحاشد و شیخ عبدالله بن حسین الاحمر (عامل قدرتمند عربستان در یمن) منافع ریاض را تهدید میکرد.
کشته شدن عبدالله صالح نمونه دیگر تلاش برای حذف مقامات برجسته برای تأثیرگذاری بر روند تحولات می باشد که از سالهای شروع بحران تا کنون تداوم داشته است.
از طرف دیگر در آگوست 2013 خبرگزاری فرانسه اعلام کرد که محمد سالم باسندوه ، نخست وزیر یمن از یک سو قصد جان سالم بدر برده است.
در اکتبر 2019 مصفر حارثی ، رئیس اداره نظارت و بازرسی وزارت دفاع دولت مستعفی یمن (عدن)، در اتومبیل شخصی در استان شبوه مورد سوءقصد قرار گرفت. 4 ژوئن 2020 مقامات امنیتی در استان حضرموت اعلام کردند که آنها سو قصد به سوى فرج البحسانی فرماندار این منطقه را که فرمانده منطقه دوم نظامی است خنثی کردهاند. منطقه دوم نظامی مستقر در مکلا پایتخت حضرموت ، مناطق ساحلی حضرموت و استان المهره را شامل می شود.
«صالح الصماد»، رئیس شورای عالی سیاسی یمن در تاریخ 19 آوریل 2018 در حمله هوایی جنگنده های سعودی به خودرو وی در استان «حدیده» به شهادت رسید. وی یکی از رهبران و فرماندهان بزرگ نبردهای انصارالله با عربستان سعودی و رژیم اسبق حاکم بر یمن شمرده می شد، به همین دلیل دشمنانش که به خوبی به اهمیت و جایگاهش در جبهه مقاومت یمن و جنبش انصار الله پی برده بودند، بارها و در مناطق و نقاط مختلف تلاش کردند، وی را ترور کنند که در نهایت این اتفاق افتاد.
صالح الصماد مرد شماره 2 انصارالله بود و سعودیها تصور می کردند با حذف وی میتوانند روند قدرتگیری مبارزان یمنی را متوقف کنند.
بدون تردید با در نظر گرفتن سازماندهی ترورها به عنوان یک تاکتیک برای تضعیف و حذف رقبا از سوی گروههای مختلف یمنی می توان به این واقعیت پی برد که ناتوانی جبهه عدن در شکست انصارالله و تصرف صنعا موجب شده تا حدف چهرههای اصلی انصارالله برای تضعیف موقعیت این گروه در آینده معادلات یمن در دستورکار قرار گیرد.
زنگ خطر برای عدن: تلاش ایران برای اعتباربخشی به دولت نجات ملی
در هفته گذشته ورود سفیر جدید ایران به صنعا آنهم در میان محاصره تمام عیار دریایی، زمینی و هوایی یمن شوکی بزرگ را بر نیروهای جبهه عدن و ائتلاف عربستان و امارات وارد آورد. حسن ایرلو به تازگی به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در یمن، ماموریت خود را در این کشور آغاز کرد تا با این اقدام ایران نشان دهد که میخ آخر را بر تابوت طرح تصرف صنعا و اخراج حوثیها از قدرت را وارد کرده است.
ایران امیدوار است که با این اقدام دیگر کشورها را برای بازگشایی سفارت خود در صنعا ترغیب کند. موضوع وقتی جدی تر می شود که در اوایل سال جاری ، عبدالملک الجری عضو شورای سیاسی انصارالله گفته بود که این گروه از روابط با کشورهای عرب و مسلمان همسایه ، از جمله عراق ، ایران و عمان برخوردار است. ورود بی دردسر سفیر ایران به صنعا مهر تأییدی است بر این ادعای مقام انصارلله که مجاری دیپلماتیک برای به رسمیت شناختن صنعا در حال بازگشایی است. موضوعی که می تواند زنگ خطری برای موقعیت و مشروعیت دولت منصور هادی در سطح بین المللی و در نهایت اقدام نظامی ائتلاف سعودی باشد.