قطر: با ایران و آمریکا در ارتباط هستیم
وزیرخارجه قطر از تماس و ارتباط با ایران و آمریکا خبر داد.
«محمد عبدالرحمن آل ثانی» وزیر خارجه قطر که در عراق به سر می‌برد، در گفت‌وگو با شبکه العهد، به مسائل داخلی عراق، منطقه به ویژه برنامه هسته‌ای ایران و جهان پرداخت.
او در ابتدا در خصوص عراق گفت که این کشور بحران‌ها و تهدیدات متعددی را پشت سر گذاشته که مهم‌ترین آن مقابله با تروریست‌های داعش بود و اکنون باید به درخواست‌ها و دغدغه‌های مردم رسیدگی شود. به گفته وی عراق کشوری متفاوت از همسایگان خود و کل منطقه است، پیشینه، ترکیب جمعیتی و تنوع قومی و دینی یک نمونه منحصربفرد از عراق تشکیل داده که می‌تواند در راستای بارگردانی قدرت عراق به کار گرفته شود.
محمد عبدالرحمن آل ثانی همچنین گفت که قطر از گفت‌وگوی تمامی طرف‌های داخلی عراقی بدون دخالت خارجی حمایت می‌کند و همه طیف‌ها باید با نگاه ملی‌گرایانه و نه فرقه‌ای و طائفی وارد گفت‌وگو شوند.
وزیر خارجه قطر در بخش دوم مصاحبه خود به موضوع توافق هسته‌ای ایران و تلاش‌های این کشور برای میانجیگری پرداخت و گفت: «تا بدین جا هیچ طرح و ابتکاری از سوی دولت قطر برای جمع کردن ایران و آمریکا دور یک میز وجود ندارد، قطر از دو نقطه نظر به این موضوع نگاه می‌کند؛ اول اینکه بحران میان ایران و آمریکا به نفع قطر و هیچ کدام از کشورهای منطقه نیست و هیچ کس نمی‌خواهد تنش در این خصوص افزایش یابد.»
او افزود: «خواهان بازگشت آمریکا و ایران به توافق هسته‌ای و سپس شکل دادن به اساس و پایه گفت‌وگوهای منطقه‌ای میان ایران و کشورهای منطقه هستیم... ما در ارتباط مستمر با دولت ایران هستیم و رایزنی‌ها میان دو کشور چه برای ایجاد یک فضای مثبت در راستای بازگشت به توافق هسته‌ای و همچنین آغاز گفت‌وگوهای منطقه‌ای ادامه دارد و لزوم گفت‌وگوهای منطقه‌ای مسأله‌ای است که امیر قطر بارها در نشست‌های جهانی بر اهمیت آن تأکید کرده است.»
وزیر خارجه قطر سپس گفت که طرف ایرانی واکنش مثبتی به آغاز گفت‌وگوهای منطقه‌ای نشان داده است، اما در خصوص مسأله هسته‌ای هنوز مقدمات و امور در این خصوص آماده نیستند.
در ادامه مجری برنامه درباره روی کار آمدن دولت بایدن و جهت‌گیری وی در مقایسه با دولت دونالد ترامپ در خصوص برنامه هسته‌ای ایران سؤال کرد و «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» نیز در پاسخ گفت که هنوز اقدام عملی از سوی آمریکا مشاهده نشده است و کشورهای مختلفی از جمله قطر و کشورهای اروپایی برای میانجیگری تلاش می‌کنند.
او در این میان به نقش عراق برای از سرگیری توافق هسته‌ای اشاره کرد و آن را بسیار مهم دانست و گفت که بغداد روابط گرمی هم با ایران و هم با ایالات متحده آمریکا دارد، آل ثانی همچنین گفت قطر نیز روابط مستحکمی با دو کشور دارد و ایران را همسایه و آمریکا را هم‌پیمان راهبردی قطر معرفی کرد و سپس گفت که عراق و قطر می‌توانند برای نزدیکی میان ایران و آمریکا با یکدیگر همکاری کنند.
«محمد عبدالرحمن آل ثانی» وزیرخارجه قطر روز چهارشنبه در یک سفر رسمی وارد عراق شد و با «برهم صالح» رئیس‌جمهور این کشور، دیدار کرد.
به گفته کارشناسان، قطر در نوع تعامل با ایران تحت تاثیر عربستان و فشارهای این کشور قرار نمی‌گیرد و فراموش نخواهد کرد که تهران در زمان تحریم‌ها چه کمک‌هایی به این کشور ارائه کرد.
نظر می‌رسد که محاصره طولانی‌مدت قطر نه تنها نتوانست رفتارهای دوحه را مطابق خواست ریاض اصلاح کند بلکه روابط ایران و قطر را برای آینده قابل پیش‌بینی تقویت کرد. اعضای نشست تحت عنوان "همبستگی و ثبات منطقه‌ای" در ژانویه ۲۰۲۱ اعلامیه‌ای را برای پایان دادن به محاصره قطر در العلا عربستان امضا کردند. این اعلامیه یک پیروزی برای دوحه بود زیرا مجبور نبود که از ابتدای مناقشه نسبت به خواسته¬ های مطرح‌شده توسط ائتلاف چهارجانبه ضد قطر (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر) تمکین کند. در اواخر سال ۲۰۲۰، دولت ترامپ تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای حل اختلافات بازیگران خلیج‌فارس شدت بخشید. دولت ترامپ که به دنبال متحد کردن شرکای عرب واشنگتن در برابر ایران بود، اختلافات شورای همکاری خلیج‌فارس را تضعیف "دیواری کاملا محکم برای مخالفت با فعالیت‌های بی‌ثبات کننده ایران در منطقه" دانسته است. بااین‌حال، کاهش اصطکاک بین دوحه و ریاض به معنای پذیرفتن برنامه ضد ایرانی عربستان نیست. روز بعد از اجلاس، محمد بن عبدالرحمن الثانی وزیر خارجه قطر توضیح داد که توافق العلا روابط دوحه و تهران را تغییر نخواهد داد.
اگرچه یکی از اهداف اصلی ریاض و ابوظبی برای محاصره اجبار قطر به کاهش روابط خود با ایران بود، اما دوحه و تهران از زمان آغاز بحران خلیج‌فارس روابط دوجانبه خود را تعمیق بخشیده‌اند و همبستگی تهران با دوحه بیشتر شد. فراتر از لفاظی¬های طرف‌های مناقشه، ایران محموله‌های غذایی را برای کمک به دوحه در جلوگیری از بحران امنیت غذایی فراهم کرد. صادرات ایران به قطر از ۶۰ میلیون دلار بین ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به ۲۵۰ میلیون دلار بین ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ افزایش یافت. هواپیمایی قطر (Qatar Airways) با استفاده از حریم هوایی ایران موفق به ادامه فعالیت خود شد. به‌نوبه خود، حجم پروازها بیش از ۱۰۰ میلیون دلار درآمد هزینه پرواز برای ایران فراهم کرد که دولت ترامپ آن را تضعیف "حداکثر فشار" خود علیه ایران می‌دانست.
