استعفای ناگهانی جیسون گرینبلات نماینده تام الاختیار ترامپ در امور مذاکرات بین المللی که وی را مهندس طرح توافق نهایی آمریکا برای قضیه فلسطین موسوم به معامله قرن نام نهادند، سوالات زیادی را در همین خصوص موجب شده است. بسیاری معتقدند که استعفای او دلیل دیگری بر شکست طرح ترامپ در خصوص حل و فصل نهایی قضیه فلسطین است.
به گزارش سایت بیداری اسلامی پایگاه قطری خلیج آنلاین در این باره نوشت: گامهایی که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در پرونده مرتبط با موضوع فلسطین و اسرائیل برداشت در جانبداری آشکار واشنگتن از اسراییل بوده است. از شناسایی قدس به عنوان پایتخت اسراییل و انتقال سفارت آمریکا از تل اویو به قدس گرفته تا توقف کامل تامین مالی سازمان کمک رسانی به اوارگان فلسطینی(آنروا) و تعطیلی دفاتر سازمان آزادیبخش فلسطین در واشنگتن.
تصمیم سازی برای تمامی این اقدامات توسط ترامپ بنابر مشورت هایی بود که افرادی همچون جارید کوشنر داماد یهودی او و جیسون گرینبلات نماینده یهودی و تام الاختیار وی در طرح موسوم به معامله قرن به او دادند.اما گرینبلات پنجم سپتامبر گذشته با استعفای ناگهانی اش از مسئولیتی که ترامپ به او داده بود همه را شوکه کرد. این استعفا تنها چند روز پیش از اعلام جزئیات طرح معامله قرن روی داد. طرحی که مهندس و معمارش خود او بود.
جیسون گرینبلات که بود؟
گرینبلات وکیلی است که در زمینه قانون املاک و مستغلات تخصص دارد. ترامپ او را در منصبی قرار داد که در دولت آمریکا ایجاد شده بود. او نماینده ویژه رئیس جمهور در مذاکرات بین المللی پیرامون نزاع اسرائیلی – فلسطینی و روابط آمریکا و کوبا بود.
او در سال 1967 متولد شده است. فرزند یک یهودی مجارستانی است که گفته شده ازدست نازی ها مجبور شده بود به نیویورک مهاجرت کند. او یک یهودی ارتدوکس بود و دائما از کلاه یهودی استفاده می کرد.
در دانشکده یهودیان ارتدوکس تحصیل کرد و در سال 1992 در رشته حقوق از دانشگاه نیویورک فارغ التحصیل شد.
گرینبلات کار وکالت را در بخش املاک و مستغلات در نیویورک آغاز کرد. در میانه های دهه 1990 قرن بیستم شرکت «قهوه کاپوچینو» را تاسیس کرد و سپس این شرکت را فروخت و مجددا به کار وکالت بازگشت.
وی از سال 1997 کار با ترامپ را با تصدی پست نایب رئیس اجرائی و مدیر حقوقی موسسه ترامپ آغاز کرد.
در میانه های کارزار تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر 2016 به عنوان مشاور ترامپ برگزیده شد و مامور شد تا روابط میان ایالات متحده و اسراییل را تنظیم کند.
تجربه سیاسی
نگاه به بیوگرافی گرینبلات مشخص می کند که او هیچ سابقه ای در سیاست خارجی ندارد. زندگی او همواره صرف تجارت و بازرگانی گذشت و از این حیث بسیار به ترامپ نزدیک است. امری که نشان می دهد ترامپ او را به این دلیل وارد تیمش کرده است که به او و خلوصش اطمینان داشته نه بخاطر شایستگی اش.
با این وجود ترامپ، گرینبلات را در 27 دسامبر 2016 به عنوان نماینده ویژه خود در امور مذاکرات بین المللی تعیین کرد. پستی که در دولت آمریکا تازه ایجاد شده است.
ترامپ با تمجید از گرینبلات وی را از مشاوران نزدیک خود می داند که نزدش از اعتماد بالایی برخوردار است. از نظر ترامپ او دارای سابقه ای پربار در امر مذاکره بوده و مذاکرات پیچیده ای را به نام ترامپ به انجام رسانده است. او از توان بالایی در نزدیک سازی بین طرف های دعوا و حل و فصل پرونده های پیچیده و حساس برخوردار است.
به نقل از سی ان ان، نظر به منصبی که ترامپ به او داد وی روی پرونده اسرائیل و فلسطین تمرکز کرد و به روابط آمریکا و کوبا پرداخت و چندین معامله تجاری را با دولت های دیگر منعقد کرد.
در موضوع فلسطین او هیچ اختلافی با نظر ترامپ نداشت. او در مصاحبه ای که با رادیو ارتش اسرائیل پس از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا انجام داد گفت: ترامپ شهرکهایی که در اراضی اشغالی سال 1967 توسط اسراییل ساخته را هرگز مانعی بر سر راه صلح نمی داند و آن را محکوم نمی کند و هیچ طرحی را بر اسراییل تحمیل نخواهد کرد.
او البته راهکار دو دولتی را نیز تایید می کرد اما مخالف این نکته بود که این راهکار توسط سازمان ملل انجام شود.
استعفای مهندس طرح معامله قرن
دوسال و نیم پس از آغاز کارش به عنوان مشاور امور بین الملل ترامپ، 5 سپتامبر گذشته او رسما استعفایش را اعلام کرد و البته گفت که کار در کاخ سفید یکی از افتخارات او بوده است. او در توئیتی نوشت: "من واقعاً خوشحالم که برای تلاش در جهت بهبود زندگی میلیون ها اسرائیلی ، فلسطینی و دیگران تلاش کردم."
وی در پایان ماه اگوست 2019 اعلام کرد که طرح معامله قرن که تقریبا دو سال و نیم قرار است از آن رونمایی شود و بارها افتتاح آن به تاخیر افتاده است، قبل از انتخابات 17 سپتامبر(26 شهریور) اسراییل رونمایی نخواهد شد.
هرچند بخش سیاسی این طرح هنوز رونمایی نشده است اما جنبه اقتصادی آن در ژوئن 2019 در بحرین رونمایی شد و از سرمایه گذاری 50 میلیارد دلاری بین المللی در اراضی فلسطینی و سه کشور مجاور آن طی 10 سال آینده سخن گفت. امری که رهبران فلسطینی یکپارچه با ان مخالفت کردند به این خاطر که معتقد بودند ترامپ با شناسایی قدس برای اسراییل عملا از انصاف دور شده است.
فلسطینی ها: معامله قرن شکست خورد
فلسطینی ها معتقد نیستند که گرینبلات بعد از گذشت دوسال از ماموریتی که برعهده گرفت توانسته باشد موفقیتی را کسب کند. و معتقدند که او در واقع در ماموریتش شکست خورده است.
د راین رابطه جنبش حماس با صدور بیانیه ای استعفای گرینبلات را دلیلی جدید برای شکست طرح معامله قرن می دانند و آن را نوعی سرخوردگی دولت آمریکا در گزینه هایش در برخورد با قضیه فلسطین تعبیر می کنند.
وصفی قبها از رهبران بلندپایه این جنبش می گوید: نماینده آمریکا دارای چهره ای منفور در نزد فلسطینی ها بود و با ملت فلسطین و حقوق ثابتش دشمنی داشت.
همچنین جنبش فتح نیز که تقریبا بر کرانه باختری سیطره دارد استعفای او را کم اهمیت دانست.
زیاد ابوزیاد سخنگوی فتح در این باره به رادیو اسپوتنیک گفت: آنچه که گرینبلات در چارچوب آماده سازی طرح صلح آمریکایی معامله قرن انجام داد ضربه بزرگی به روابط فلسطین و آمریکا وارد کرد و تلاش کرد تا نظر بنیامن نتانیاهو را جلب کند.
ترامپ چه گفت؟
گرینبلات بسیار به اسرائیل نزدیک بود و همین امر خشم دیپلماتهای اروپایی مستقر در سازمان ملل در ژولای 2019 را نیز بر می انگیخت آنجا که گفت:« صلح دائمی و فراگیر در خاورمیانه از رهگذر قوانین بین المللی و یا قطعنامه های مکتوب غیر آشکار ایجاد نمی شود».
در تصدی این مسئولیت در دولت آمریکا از سوی گرینبلات، اسرائیلی ها هیچ زحمتی از بابت سیطره هرچه بیشتر بر اراضی فلسطینی ها به خود ندیدند.
در زمان او واشنگتن قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل شناسایی کرد، سفارت آمریکا از تل آویو به قدس انتقال یافت امری که برای تل اویو پیروزی بزرگی بود. به رغم اینکه همین دو موضوع پیروزی بزرگی برای گرینبلات از نظر اسراییلی ها بود اما در زمانی که او متصدی این پست در دولت آمریکا بود اسرائیلی ها به موفقیت های بیشتری از جمله توسعه عملیات شهرک سازی، بستن دفتر سازمان ازادیبخش فلسطین (ساف) در واشنگتن و کاهش حمایت مالی اونروا دست یافتند.
رئیس جمهور آمریکا در باره گرینبلات در حساب کاربری اش نوشت: بعد از تقریبا سه سال در دولت من، گرینبلات با هدف پیوستن به بخش خصوصی از ما جدا خواهد شد. او شخصیتی وفادار و دوستی بزرگ و وکیلی مبرّز بود. اخلاص او به اسراییل و تلاشش برای صلح بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها را هرگز فراموش نمی کنیم.
جانشین گرینبلات کیست؟
آوی برکویتز 30 ساله جانشین جیسون گرینبلات 50 ساله شد. او هم مانند گرینبلات وکیل در حوزه املاک و مستغلات است.
کاخ سفید اعلام کرد که "آوی برکوویتز" دوست قدیمی جارید کوشنر داماد و مشاور دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا جانشین "جیسون گرینبلات" خواهد بود.
مرکز طلاع رسانی فلسطین در این باره نوشت: گرینبلات در آستانه برگزاری انتخابات کنست رژیم صهیونیستی اعلام کرده که به زودی از سمت خود کنار خواهد کشید.
برکوویتز که یک جوان یهودی 30 ساله است، از دوستان نزدیک کوشنر است که سال‌ها در کنار او در زمینه خرید و فروش املاک، رسانه و تبلیغات انتخاباتی در کاخ سفید فعالیت داشته است.
گرینبلات که یکی از طراحان طرح صلح آمریکا موسوم به معامله قرن است، تنها در فاصله 12 روز مانده تا انتخابات کنست و اعلام تصمیم واشنگتن برای رونمایی از بخش سیاسی معامله قرن از کناره‌گیری از سمتش خبر داد.
گرینبلات را به عنوان مهندس معامله قرن، که با هدف نابودی مساله فلسطین ارائه می‌شود، می‌شناسند. او همچنین رابط برخی مسئولان اسرائیلی با مسئولان برخی کشورهای عربی بوده است.
بیرکوویتزِ یهودی در دیدارها و نشست‌های حساس دولت آمریکا در مورد رژیم صهیونیستی از جمله مذاکرات مربوط به انتقال سفارت این کشور به قدس اشغالی حاضر بوده است.
او ماه نوامبر گذشته همراه با کوشنر به منطقه و از جمله کشورهای عمان، بحرین، قطر، امارات، ترکیه و عربستان سعودی سفر کرد که این سفر در راستای زمینه‌سازی برای رونمایی از معامله قرن صورت گرفت.
کارشناسان بر این باورند با وجود اینکه بیرکوویتز خیلی زود توانست به کاخ سفید راه پیدا کند، اما هنوز در سیاست تازه‌کار است.
او فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد است و تا قبل از اینکه به وسیله کوشنر در کمپین تبلیغاتی ترامپ در سال 2016 شرکت کند، چندان با سیاست آشنا نبود.
هم بیرکوویتز و هم کوشنر در یک خانواده یهودی ارتدوکسی در اطراف نیویورک بزرگ شده‌اند.
"هوارد فریدمن" رئیس کمیته روابط آمریکا و "اسرائیل" یا همان آیپک طی سال‌های 2006 تا 2010 عموی او است.
او پس از فارغ التحصیلی مدتی در "اسرائیل" (فلسطین اشغالی) بوده و در مدرسه دینی یهودی "کول هتورات" در قدس اشغالی درس خوانده است و مطالعات یهودی خود را بعدا در دانشکده مذهبی "نیر یسرائیل" در بالتیمور ادامه داد و سپس به دانشکده کوینز و از آنجا هم به هاروارد منتقل شد و در رشته حقوق به تحصیل پرداخت.
پایگاه خبری صهیونیستی "تایمز آو اسرائیل" تاکید کرد که بیرکوویتز مقالات زیادی نوشته که طی آن منتقدین رژیم صهیونیستی را به یهودی‌ستیزی متهم کرده است.