سعدالله زارعی کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با تسنیم در خصوص حوادث اخیر کشور عراق اظهار داشت: در کشوری مانند عراق، وجود چند هزار نفر معترض در شهرهای مختلف از جمله وجود 4-3 هزار نفر مخالف در پایتخت (بغداد) یک امر طبیعی است؛ اما جنبه غیرطبیعی این قضایا برجسته‌کردن تجمعات 20 هزار نفری در کل کشور عراق به اندازه ملت عراق است که افکار عمومی گمان کنند ملت عراق بپاخاسته است.وی افزود: برجسته‌نمایی غیرواقعی و اتفاقات رُخ داده نشان می‌دهد که موضوع ناآرامی‌ها تنها مطالبات نیست؛ بلکه قضایا از یک سازماندهی پیچیده حکایت می‌کند. در 8 استان از عراق و در شهرهایی معدود، به صورت همزمان جمعیت‌هایی که در هر شهر حداکثر 2 هزار نفر بود، به میدان آمدند؛ اما برخی از این افراد به قدری خرابکاری کردند و آتش‌سوزی انجام دادند که حادثه و جمعیت بیش از آنچه که بود به تصویر کشیده شد و موضوع را خطرناک‌تر و بحرانی‌تر از آن چیزی که وجود داشت، نشان داد.
زارعی بیان کرد: سیاست‌های مشخصی برای تغییر در عراق و ایجاد کودتای روانی از طریق فضای مجازی به میدان آمد که به دنبال تغییر شرایط به نفع خود بود؛ این در حالی است که این جریان از اینکه بتواند به طور واقعی از متن مردم یارگیری کند عاجز است و از طریق جذب مزدور و استفاده از شرایط پیش آمده، اقدام به اجرای نمایشی کرد.
این کارشناس مسائل منطقه‌ای عنوان کرد: انتخاباتی که سال گذشته در عراق برگزار شد، انتخابات بزرگی بود و میلیون‌ها عراقی پای صندوق‌های رای آمدند. در آن انتخابات طیف‌های مختلفی شرکت داشتند و رقابت‌شان واقعی بود؛ حتی عوامل آمریکایی و سعودی نیز در انتخابات عراق نامزد بودند. اگر بنا بود آمریکایی‌ها و سعودی‌ها در عراق عمقی داشته باشند، در آن انتخابات می‌توانستند آرای لازم را به دست بیاروند، اما نتوانستند و دولتی از پس آن مجلس شرکت گرفت که هیچ نسبتی با خواسته‌ها و سیاست‌های آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی نداشت.وی ادامه داد: آمریکایی‌ها وقتی که در انتخابات و تشکیل دولت جدید عراق شکست خوردند اقدام به اجرای عملیات سیاسی حساب‌شده کردند تا به دولت بگویند اگر خواسته‌هایشان محقق نشود اجازه نمی‌دهند وضعیت برای دولت آرام شود. آمریکایی‌ها بستر کار دولت را نشانه گرفته‌اند. آمریکایی‌ها به طور مشخص و با صراحت نارضایتی خود را از سیاست‌های دولت عراق اعلام کرده‌اند. این در حالی است که عراق در شرایط بازیابی هویت خودش است و بر عنصر استقلال تاکید دارد.
زارعی در ادامه به ذکر مثال‌هایی از مخالفت‌های آمریکا با سیاست‌های دولت عراق پرداخت و گفت: آمریکایی‌ها با سفر آقای عادل عبدالمهدی به چین مخالف بودند و معتقد بودند که قراردادهای جدید بین عراق و چین، در حالی که بین آمریکا و چین تنش سیاسی و اقتصادی وجود دارد، ضربه به سیاست‌های آمریکاست و به شدت از عبدالمهدی خواستند که از این سفر منصرف بشود، اما ایشان بنابر نیاز عراق و بر اساس اصول سیاست خارجه این کشور که مبتنی بر توسعه روابط با کشورهای مختلف دنیاست، مخالفت کرد.
این کارشناس مسائل منطقه‌ای اضافه کرد: سفری هم عبدالمهدی به نمایندگی از مقاومت به عربستان داشت که مورد مخالفت آمریکا قرار گرفت. او پیام مقاومت را به عربستان منتقل کرد و گامی در جهت توقف جنگ یمن برداشت. آمریکایی‌ها نمی‌خواهند عراق هویت مستقلی داشته باشد. ضمن اینکه نمی‌خواهند عراق به صورت یک قدرت منطقه‌ای و میانجی بین طیف‌ها عمل بکند. آمریکا، عراق در حاشیه و بدون هویت مستقل را می‌پسندد. همکاری‌ها بین روسیه و عراق نیز مورد مخالفت آمریکا بود. طی سال‌های گذشته روابط رو به گسترشی بین دو کشور به وجود آمده بود که برای آمریکایی‌ها قابل قبول نیست.
وی خاطرنشان کرد: نکته دیگری که در ماجرای عراق باید بدان اشاره کرد این است که در پی حمله‌های متعدد به مقرهای الحشدالشعبی، عبدالمهدی اسرائیل را عامل این حملات معرفی و اعلام کرد که عراق حق عملیات مقابله‌ای را برای خود محفوظ می‌داند. در نتیجه عراق نسبت به اسرائیل در حالت تهاجمی قرار گرفت. مجموعه مسائل یک چیز را برای آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان و امارات یادآوری کرد و آن این بود که با وجود این دولت امکان اینکه بتوانند سیاست‌هایشان را در عراق پیش ببرند، نیست. یکی از مهمترین سیاست‌هایشان محاصره اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است. آمریکایی‌ها همواره انتقاد داشته‌اند که عراق به عنوان یک گذرگاه برای تحریم‌های ایران است و این موضوع آمریکایی‌ها را عصبانی کرده است. چندین هیات تلاش داشتند این مساله را به نفع آمریکا حل کنند اما موفق نشدند.
زارعی بیان کرد: فشار کنونی برنامه‌ریزی شده و با استفاده از ظرفیت‌هایی است که کمابیش در داخل عراق وجود داشته است. حزب بعث در عراق اگرچه حدود 16 سال پیش منحل شد، اما حزبی است که بیش از 40 سال بر عراق حکومت کرده است. عوامل و عناصر حزب بعث همچنان در عراق هستند. گروه‌های انحرافی دیگری نیز مانند یمانی‌ها در عراق هستند که از اساس با تشیع مشکل دارند.آمریکایی‌ها با استفاده از این ظرفیت‌ها تلاش دارند تا دولت عراق را تکان بدهند؛ اگر بتوانند ساقط کنند و اگر هم نتوانستند دولت را به شدت تضعیف کنند و در شرایط تضعیف، دولت را وادار کنند تا از یک سری سیاست‌ها پیروی کند. ماجرا یک توطئه بزرگ برای ساقط کردن نظام عراق است. نظام سیاسی در عراق مبتنی بر نهاد دولت و نخست‌وزیر است. اگر دولت ساقط بشود، آسیب به نظام وارد خواهد شد. وی اضافه کرد: همزمان با اغتشاشات شاهد بودیم که شعار انحلال مجلس و دولت مطرح شد. این‌ها نشان‌دهنده این است که اینجا یک شخص و حتی یک دولت مورد خطاب و اعتراض قرار ندارد، بلکه وضعیت یک کشور که برآمده از یک انتخابات آزاد است، مورد تهدید قرار گرفته است. جامعه و به خصوص رهبران عراق باید نسبت به این نکته توجه داشته باشند. متاسفانه در روزهای گذشته شاهد نوعی تسامح و ساده‌انگاری از سوی برخی از رهبران شیعی در مورد تحولات اخیر بودیم. این بزرگان باید بدانند که اگر دولت در عراق ساقط بشود، از آنجایی فرآیند انتخاب دولت در عراق به گونه‌ای است که حداقل یک سال به طول می‌انجامد، کشور عراق یک سال بدون دولت خواهد شد، هرج و مرج‌های گسترده‌ای به وجود خواهد آمد، جنگ داخلی رخ می‌دهد و در نهایت عراق هیچگاه نخواهد توانست دولتی تشکیل بدهد. این نکته بدیهی باید مورد توجه گروه‌ها و شخصیت‌های شیعی قرار بگیرد.
زارعی اظهار کرد: مساله امروز عراق، مبارزه با فساد نیست؛ باید با فساد مبارزه جدی کرد اما در این ماجرا فساد بهانه است؛ باید توجه کرد که مفسدان در حال طراحی مبارزه با فساد هستند! این چیزی است که رهبران سیاسی و مذهبی باید بدان توجه داشته باشند. مذاکره دولت با کسانی که در آشوب‌ها شرکت کردند، مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه باعث تجری بیشتر آن‌ها می‌شود. باید با نگرانی به قضایای عراق نگریست، هرچند که امیدواریم راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی مانند سیلابی، این ماجرا را با خود ببرد و بساط فتنه‌گری را جمع کند. عراقی‌ها باید تحلیل دقیقی از رخدادهایی که پیرامونشان می‌گذرد، داشته باشند تا فتنه‌گران دیگر مجال آشوبگری پیدا نکنند.
این کارشناس مسائل منطقه‌ای همچنین بیان کرد: آشوب‌های اخیر در عراق، اهداف چندجانبه‌ای دنبال می‌کند، اما مهمترین هدفش ساقط کردن نظام سیاسی عراق است. اگر نظام سیاسی عراق سقوط کند و نظام دیگری سر کار بیاید، مراسم اربعین دیگر برگزار نخواهد شد.به عقیده بنده در این مسئله اساس ساقط کردن نظام سیاسی عراق است. این نظام اکنون برای آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی ناخوشایند است.
زارعی در خصوص دست داشتن عوامل کشورهای خارجی در اغتشاشات اخیر عراق گفت: آمریکایی‌ها در اغتشاشات عراق خیلی علنی پیش آمدند و از آشوبگران اعلام حمایت کردند. همچنین آمریکایی‌ها در پایگاه عین الاسد در استان الانبار عراق، اتاق علمیاتی تشکیل دادند که در این اتاق عملیات، بعثی‌ها، سعودی‌ها، اسرائیلی‌ها و اماراتی‌ها حضور داشتند. آمریکایی‌ها به همراه دیگر کشورها به صورت عملیاتی وارد این پرونده شدند. سعودی به شکل دیگری فعال شدند و در تامین مالی اغتشاشات و تطمیع اغتشاشگران نقش فعالی داشتند. اماراتی‌ها نیز در این رابطه نقش ایفا کردند. طبیعتاً دولت‌های ضعیفی هم که با اروپا و آمریکا ارتباط دارند، در این قضیه به قدری که برایشان میسر بوده فعال بودند.
وی اضافه کرد: فضای مجازی در این قضایا به طور ویژه از سوی آمریکایی‌ها و سعودی‌ها مدیریت شد. اینان آشوب‌ها را بزرگنمایی کردند و اعداد دو هزار نفر را 200 هزار نفر جا زدند.
این کارشناس مسائل منطقه‌ای وضعیت کنونی عراق را آرام برشمرد و گفت: شبکه‌های مختلف و خبرنگاران گزارش می‌دهند که اغتشاشات پایان یافته است؛ اما با توجه به طراحی‌هایی که آمریکایی‌ها انجام داده‌اند این احتمال وجود دارد که این‌ها از جاهای مختلف سر بلند کنند. نکته اساسی این است که این جریان‌ها برای به هم زدن اربعین به میدان نیامده‌اند. مجموع آشوبگران در کل کشور عراق کمتر از 20 هزار نفر است؛ این‌ها چگونه می‌توانند با 20 میلیون نفر در راهپیمایی اربعین مقابله کنند؛ لذا انگیزه چیز دیگری است. البته این اغتشاشات انگیزه باشکوه برگزارتر شدن راهپیمایی اربعین را بیشتر کرده است. نیروهای الحشدالشعبی نیز امنیت راهپیمایان اربعین را برعهده گرفته‌اند.
زارعی همچنین عنوان کرد: پیش از این هم تظاهرات‌هایی در عراق برگزار شده بود. اتفاقاً در تظاهرات‌های قبلی جمعیت‌های بیشتری حضور داشتند. بصره که همیشه کانون تظاهرات بوده است، شاهد جمیعت‌های قریب به 200 هزار نفر بوده است؛ اما در قضایای اخیر جمعیت‌هایی که به صحنه آمدند از 4 هزار نفر فراتر نرفت. بصره برخلاف دفعات قبل‌تر نسبت به دیگر شهرها خلوت‌تر بود. این‌ها نشان می‌دهد که قضایای اخیر در عراق برنامه‌ریزی شده است و موضوع مشکلات معیشتی و اقتصادی نیست.
وی بیان کرد: آمریکایی‌ها بر روی موج طبیعی اعتراض به وضع موجود سوار شده‌اند و عده‌ای را به دنبال خود کشانده‌اند. برخی از اخبار نشان می‌دهد که مردم در راهپیمایی‌های نجف، بغداد و کربلا وقتی که اغتشاشگران به مراجع و اربعین توهین کردند، از صفوف آنان جدا شدند و نشان دادند مردم با کسانی که سازماندهی شده هستند، راهشان جداست.
این کارشناس مسائل منطقه‌ای در پایان به این سوال پاسخ داد که چرا اعتراضات و آشوب‌ها در شهرهای شیعی عراق صورت گرفته است؟: واکاوی این موضوع برملاکننده اهداف و دست‌های پشت پرده است. آیا مردم اهل سنت در الانبار، صلاح الدین، موصل و... وضع بهتری از شیعیان بصره، ناصریه، کربلا، قادسیه، نجف و... دارند؟ آیا مردمی که در کردستان زندگی می‌کنند فشار اقتصادی کمتری متحمل می‌شوند؟ آمریکایی‌ها و دیگران به دنبال این هستند تا اساس حکومتی که منتسب به شیعه است را سست کنند؛ لذا توطئه باید در این مناطق انجام می‌شد. اگر در مناطق سنی انجام می‌شد، به نتیجه‌ای نمی‌رسید. ضمن اینکه شیعیان را علیه اهل تسنن تحریک می‌کرد. آنان این فتنه را در مناطق شیعی طراحی کردند تا مقاومتی در برابر آنان شکل نگیرد که البته مردم در برخی از مناطق با آگاهی از صفوف آشوبگران جدا شدند.