محور عربی، عبری و غربی و آشوب های سازنده در عراق

محمد جواد روحی:   موج دوم اعتراضات مردم عراق در حالی از روز جمعه 3 آبان شروع شده است که برخی جریان های خاص در صدد بهره گیری از این اعتراضات و انحراف آن در جهت تحمیل شرایط ناامنی به عراق هستند.   در واقع ریشه مشکلات عراق را باید در اشغال این کشور توسط امریکا دانست. امریکا پس از اشغال عراق با تعیین یک حکومت نظامی به ریاست ژنرال پل برمر زمینه های مدیریت ناامنی مستمر در عراق را مهیا کرد. برمر امریکایی با تحمیل قانون اساسی عراق که در آن هویت ملی عراق از اولویت درجه دوم برخوردار بود با تاکید بر هویت های قومی و مذهبی زمینه را برای ناکارآمد سازی دولت و امکان مداخله در عراق را فراهم کرد.   بر اساس قانون اساسی عراق اقوام و مذاهب مختلف در عراق هر یک سهمی را در قدرت خواهند داشت و این امر موجب شده تا داعیه های مختلفی چون سهم خواهی بیشتر از قدرت سیاسی و نظامی و نیز سهم بیشتر در حوزه اقتصادی در عراق به یک امر رایج تبدیل شود. این سهم خواهی خود موجب گسترش فساد در سطح گسترده شده است. این در حالی است که کشور از فقر و توسعه نایافتگی در رنج است.   اشغال کشور توسط تروریست ها و بسیج منابع و امکانات برای پاکسازی کشور از تروریست ها بخش وسیعی از درآمدهای نفتی عراق را به خود اختصاص داده بود اما پس از آزاد سازی کشور از اشغال تروریست ها انتظار طبیعی مردم عراق آن بوده که شاهد رفاه و توسعه باشند اما همان رجحان هویت قومی بر هویت ملی و سهم خواهی قومیتی موجب شده تا فساد در ابعاد وسیعی در ساختار عراق رخنه کرده و اجازه برخورداری اقشار مختلف عراق از رفاه را ندهد.   بر این اساس اعتراضات مردم برای اصلاحات در ساختار دولت یک حق طبیعی است اما وقایع چند روز اخیر نشان می دهد که عواملی در صدد منحرف کردن این اعتراضات و تحمیل شرایط ناامنی بر عراق هستند. تیراندازی به نیروهای نظامی و انتظامی و حمله به ساختمان های دولتی و خصوصی با آنکه نیروهای امنیتی تاکید داشتند تا امنیت مردم را در زمان اعتراضات تامین کنند، نشان می دهد برخی جریان ها در صدد فرصت سازی این اعتراضات برای خود هستند.   واقعیت آن است که کشور عراق در سطح منطقه از موقعیت ژئوپلتیکی خاصی برخوردار است. از یک سوی یک کشور تاریخی و با منابع نفتی سرشار و در جهان عرب به عنوان یک بازیگر تعیین کننده محسوب می شود و از سوی دیگر به عنوان یکی از مهمترین حلقه های محور مقاومت محسوب می شود. به نظر می رسد محور عربی، عبری و غربی از ثبات و قدرت یابی عراق به شدت نگران هستند. بی تردید ثبات عراق و توسعه و اقتدار عراق بازیگران دیگر جهان عرب را که تنها با تزریق پول برای خود نقشی در معادلات منطقه ای تعریف کرده و خود را رهبر جهان عرب می دانند یک خطر جدی محسوب می شود.   از سوی دیگر حضور یک عراق قدرتمند در محور مقاومت تهدیدی جدی برای رژیم صهیونیستی و سلطه غرب در منطقه محسوب می شود. بر این اساس این محور ضد مقاومتی و ضد اسلامی تلاش دارند تا با تعریف ناامنی در عراق این کشور را از نقش آفرینی در معادلات منطقه ای خارج کنند.   به نظر می رسد محور عربی، عبری و غربی در چارچوب طرح «آشوب های سازنده» که امریکا آن در برخی کشورهای اروپایی و افریقایی اجرا کرده است و با استفاده از عناصر حزب بعث عراق و نیز برخی جریان های وابسته دیگر در عراق، تلاش دارد عراق را ناامن سازد. با توجه به انتقال حدود 3 هزار داعشی توسط امریکا از سوریه به عراق و برنامه انتقال حدود 12 هزار نفر دیگر که به نوعی از زندان های نیروهای دموکراتیک سوریه در شرق فرات و نیز زندان های اقلیم کردستان آزاد خواهند شد، باید منتظر تحرکات نظامی و تروریستی زیادی در آینده بود.   دولت و مجلس عراق تاکید دارند که نظامیان امریکا از عراق خارج شوند و امریکا امیدوار است با احیاء مجدد تروریست های داعش در عراق و بی ثباتی سیاسی و امنیتی در این کشور زمینه استمرار حضور خود در عراق را فراهم آورد. اقدامات تروریستی در برخی شهرهای جنوبی عراق و نیز حمله داعش به کرکوک شاخص مهمی در این ارتباط محسوب می شود.   بی تردید در این ارتباط هوشیاری مردم، دولت و جریان های سیاسی می تواند توطئه ها علیه عراق را خنثی کند. مواضع اتخاذی از سوی آقای مقتدی صدر که خواستار عدم همراهی صدریون در اعتراضات شده است و تاکید کرده هر کس که مدعی وابستگی به جریان صدر در اعتراضات باشد دروغ می گوید، نشان می دهد که مسئولین عراق و رهبران سیاسی کشور خطر را تشخیص داده و بنا دارند اجازه موج سواری را به دشمنان عراق ندهند.