دو گزینه سخت آمریکا در عراق؛ خروج یا ماندن از سه منظر
یک روزنامه لبنانی به بررسی چرایی تناقض مواضع آمریکا در موضوع عقبنشینی از عراق و تلاش برای دور زدن مصوبه پارلمان این کشور در اخراج نظامیان خارجی در مرحله پساداعش پرداخت و آن را از سه منظر بررسی کرد.
شش ماه پس از ترور «ابومهدی المهندس»، نائبرئیس سازمان الحشد الشعبی و سپهبد «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه جمهوری اسلامی ایران به دست آمریکا در خاک عراق، ژنرال فرانک کنت مکنزی، فرمانده نیروهای تروریست آمریکا در خاورمیانه موسوم به «سنتکام» در سفر هفته پیش به بغداد به صراحت از حضور پایدار نیروهای کشورش در عراق سخن گفت. در حالی که مصوبه پارلمان و دولت عراق پس از ترور فرماندهان شهید، بر ضرورت اخراج نظامیان خارجی از عراق تاکید میکند.
روزنامه لبنانی الاخبار با انتشار یادداشتی به بررسی زوایای پنهان این موضعگیری تنشآفرین مکنزی پرداخت و نوشت که درست است که آمریکا تمایلی به عقبنشینی از عراق ندارد و نمیخواهد براحتی از آن صرفنظر کند اما بخوبی نیز آگاه است که باقی ماندن در این کشور، بهای سنگینتری دارد و میزان هزینههای آن در مقایسه با فرصتها بالاتر خواهد بود. لذا میتوان گفت که تصمیمگیری بسیار سختی فراروی آن قرار دارد.
در این یادداشت آمده است: «اظهارات اخیر ژنرال کنت مکنزی فرمانده فرماندهی مرکزی [تروریستهای] آمریکایی - و به طور مشخص آن بخش از اظهاراتش که به تحولات عراق مربوط بود- فراتر از یک پیام و نشانه بود. وی در سفر هفته پیش به بغداد گفت که بزودی عراق خواستار بقای نیروهای آمریکایی به منظور کمک به مبارزه با داعش میشود».
«وی در عین حال از "یورش البوعیثه" ( حملهای که اواخر ماه ژوئن پیش، در این محل صورت گرفت و سرویس مبارزه با تروریسم عراق ۱۴ نیروی وابسته به الحشد الشعبی را به اتهام تدارک برای حمله موشکی به منافع آمریکا در پایتخت و اطراف آن دستگیر کرد) تمجید کرد و گفت که "چالشهای" فراروی نخستوزیر متعدد است و به مقابله با داعش محدود نمیشود بلکه "مهار شبهنظامیان" - اشاره به گروههای مقاومت عراقی نزدیک به تهران - یکی دیگر از چالشهای او است».
«وی مذاکرات عراقی - آمریکایی ( در حالی که انتظار میرود، دور دوم گفتوگوهای راهبردی میان دو طرف در هفتههای آتی و همزمان با سفر الکاظمی به ایران و آمریکا آغاز شود) را بیشتر شبیه "مذاکره در یک میدان مین" دانست به ویژه که هدف از آن، برنامهریزی برای عقبنشینی نیروهای نظامی خارجی (و به طور مشخص آمریکایی) است که در این کشور حضور دارند».
«مکنزی در ادامه بر ضرورت کمک به الکاظمی تاکید کرد و گفت، اوست که باید راهی پیدا کند... هرچند که ما به راه حلهای کمتر از حد انتظار دست خواهیم یافت و این موضوع تازهای در عراق نیست».
بررسی ارزیابی آمریکا درباره خروج از عراق از سه منظر
«ابراز اطمینان مکنزی از این که دولت عراق از نیروهای آمریکایی خواهد خواست در این کشور باقی بماند، در حالی که بغداد و واشنگتن، هر دو بر ضرورت پایبندی به مصوبات و تصمیمات قانونی و اجرایی مربوط به برنامهریزی برای عقبنشینی تاکید دارند، بیش از یک نشانه است و میتوان آن را از سه منظر بررسی کرد. (این تصمیمات و مصوبات پاسخ رسمی عراق به ترور «ابومهدی المهندس» نائبرئیس سازمان الحشد الشعبی و «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه جمهوری اسلامی ایران و همرزمان آنها از سوی آمریکا در اوایل سال جاری میلادی به شمار میآید)».
«یک- در سایه تاکید دو دولت در ماه گذشته بر اینکه نیروهای اشغالگر آمریکایی قصد ندارند پایگاههای نظامی دایمی بسازند یا در آنها باقی بمانند و به موازات این امر که مقامات مسئول آمریکایی خواستار باقی ماندن در عراق برای مبارزه با داعش هستند، میتوان گفت که عقبنشینی نیروهای آمریکایی در یک نوبت صورت نخواهد گرفت بلکه در چند نوبت خواهد بود. این به آن معناست، همانطور که برخی پیشبینی میکنند، زمان عقبنشینی این نیروها طی دو سال تقسیمبندی میشود».
«یعنی، احتمالا الکاظمی دوره نخستوزیری خود را بدون تحقق عقبنشینی کامل نیروهای آمریکایی به پایان خواهد رساند. البته برخی نیز در این میان میگویند که اساسا پشتیبانی و کمک آمریکا به الکاظمی در تحقق همین امر در دوران نخستوزیریاش نهفته است و انگیزهای برای او است. ضمن اینکه همه طرفهای مرتبط با عرصه عراق تایید میکنند که وی تلاش دارد تا بار دیگر به قدرت برسد و به دور دوم نخستوزیریاش راه یابد».
«دو- طرف آمریکایی براحتی صحنه عراق را از دست نخواهد داد. لذا هر گونه عقبنشینی آمریکا از عراق با تقویت نفوذ سیاسی و امنیتی آن در این کشور همراه خواهد بود و ممکن است تحت عناوینی چون ناتو، ائتلاف بینالمللی، مستشاران، شرکتهای امنیتی و.. به فعالیت خود ادامه دهد. این به آن معناست که عقبنشینی کامل محقق نخواهد شد بلکه در مرحله نخست تنها نوعی سازماندهی برای حضور مجدد یا نوعی بازاستقرار محقق می شود تا در مرحله دوم مجموعه اهدافی محقق شود که کوتاهکردن دست سازمان الحشد الشعبی و گروههای مقاومت به صورت قطعی از جمله مهمترین آنهاست. در صورت تحقق مرحله دوم، آمریکا از عراق عقبنشینی خواهد کرد البته این عقبنشینی مشابه آنچه در سال ۲۰۱۱ روی داد، خواهد بود».
«سه- در حال حاضر بیش از پنج هزار سرباز آمریکایی در عراق استقرار دارند. دولتهای آمریکا و عراق از افشای شمار دقیق و واقعی این نیروها خودداری میکنند. واشنگتن تلاش میکند تا این نیروها را در عراق برای مقابله با نفوذ ایران حفظ کند اما در عین حال این نیروها شکار سهلالوصولی برای نیروهای مقاومت (نزدیک به تهران) به شمار میروند. لذا این به معنای خسران در صورت باقیماندن در عراق است. ارتش آمریکا بشدت از کشته شدن نیروهایش در عراق میترسد و به همین دلیل با ترور المهندس و سلیمانی، تلاش کرد تا معادله و فرمول "خون با خون" را در این کشور برقرار کند. اما در مقابل گروههای مقاومت از آن زمان تاکنون، دیگر از، از دست دادن چیزی نمیترسند. لذا معادله و فرمولی که آمریکا برقرار کرده، توخالی شده است».
«میتوان گفت که گزینه عقبنشینی برای آمریکا سهل نخواهد بود اما باقیماندن در عراق دشوارتر و هزینه آن بیشتر است. بویژه که گروههای مقاومت به مقابله نظامی در مقایسه با مقابله سیاسی تمایل دارند و بارها به طور تلویحی به این امر اشاره کردهاند. حادثهای که چند ساعت پیش در جنوب عراق روی داد و طی آن یک کاروان پشتیبانی و لجستیک نیروهای آمریکایی هدف قرار گرفت، بیانگر مسائل زیادی است. در حالی که گفته میشد افراد مسلح به این کاروان حمله کردند و آن را به آتش کشیدند، پنتاگون از این هدف قرار گرفتن منافعش در جنوب عراق اظهار بیاطلاعی کرد».
«عملا پیامهای میدانی، ترجمهای از پیچیدگیهای [عرصه] سیاسی است. کسانی که میگویند احتمال عقبنشینی کم شده است، این به معنای آن است که احتمال رویارویی مستقیم و غیر مستقیم در هفتههای آتی افزایش خواهد یافت. پاسخ نهایی در اختیار الکاظمی و حلقه بشدت کوچک نزدیک او از تیمی که به "کار کردن خارج از کانون توجه" و تحقق "موازنه" میان واشنگتن و تهران برای موفقیت در این دوره ایمان دارند، است.