پیمانهای اقتصادی، دلیل اهمیت سفر الکاظمی به تهران
محمد علی الحکیم ـ مدیر مسئول سایت النخیل عراق
تلاش بسیاری صورت گرفته بود که نخستین سفر منطقه ای الکاظمی ، نخست وزیر عراق، به عربستان و یا آمریکا باشد. با این حال ارتباطات نزدیک دو کشور، او را در ابتدای راه به تهران کشاند. در مورد دلایل این سفر مسایل مختلفی مطرح شده است اما به نظر می رسد مهمترین دلیل آن، تاکید بر ادامه همکاریهای اقتصادی و بعد از آن تلاش بغداد برای میانجیگری بین ایران و عربستان باشد.
سفر آقای مصطفی الکاظمی نخستوزیر عراق به ایران سفر ویژه و مهمی است. بسیاری گمان میکردند الکاظمی با جناح مقابل همسو باشد ولی اولین سفر نخستوزیر عراق به ایران بود و این تمام شرطبندیهای محور صهیونیستی آمریکایی را بر باد داد. همچنین استقبال رهبر انقلاب از آقای الکاظمی بعد از ۵ ماه درحالیکه به دلیل ویروس کرونا از هیچکسی استقبال نکرده بودند نشاندهنده اهمیت ویژه عراق برای ایران است. این سفر به چند جهت اهمیت دارد و گفتگوهایی اقتصادی در این سفر در جریان بود. نگاهی دقیقتر به اعضای هیئت همراه آقای کاظمی و وزرایی که در این سفر او را همراهی میکنند نشان میدهد که اکثریت آنها از حوزه اقتصادی هستند. نکته دیگر در این سفر مبارزه با داعش است که همچنان یکی از اولویتهای دو کشور و همچنین جهان اسلام است. همچنین حضور وزیر بهداشت عراق، به گفتگوهایی در رابطه با کرونا اشاره دارد. درعینحال در این سفر هیئت عراقی تأکید دوبارهای بر این مسئله کرد که عراق نمیخواهد سرمنشایی برای هجوم به کشورهای همسایه باشد عراق با همه کشورهای همسایه دوست است.برخی عقیده دارند عراق قدرت میانجیگری ندارد ولی عراق قدرتی منطقهای و کشوری محوری است. حتی میتواند برای ایجاد ثبات و آرامش در منطقه بین ایران و آمریکا نیز میانجیگری کند.آقای الکاظمی چند روز پیش در گفتگو با یکی از روزنامههای عربستان اعلام کرد که درخواست ملاقات داده که به دلیل حال بد پادشاه عربستان لغو شده است. به نظر میآید در بطن این قضیه پیام میانجیگری عراق بین عربستان و ایران است. برخی عقیده دارند عراق قدرت میانجیگری ندارد ولی عراق قدرتی منطقهای و کشوری محوری است. حتی میتواند برای ایجاد ثبات و آرامش در منطقه بین ایران و آمریکا نیز میانجیگری کند. الکاظمی از جناحی مستقل است و به این سوء و آنسو تعلق ندارد. عراق از آقای ظریف استقبال ویژهای داشت و ایشان با تمام ارکانهای عراق دیدار و گفتگوها داشته است. این نکته موجب خشم عربستان شد و ظاهراً به دلیل این استقبال ویژه تا حدی برای عربستان نارضایتی ایجاد شد.
بسیاری عقیده دارند، این سفر برای محدود کردن نیروهای آمریکایی در عراق است چون ایران نمیخواهد نیروهای دشمن در چند صد کیلومتری کشور باشند و برای کل منطقه ایجاد خطر کنند پس قطعاً یکی از بندهای گفتگوها محدود کردن نیروهای آمریکایی در پایگاههای کشور عراق است. سفر آقای الکاظمی که دو روز بود و دیداری که با رهبری داشت یکی از مهمترین دیدارها، سفر و حتی دست آوردهای مهم این کشور در چند سال اخیر بود. ایران ۱۲۰۰ مگاوات برق به عراق صادر میکند. قطعاً این مسائل در گفتگو مطرح شده است. ظاهراً ایران اعلام آمادگی کرده تا میزان برق بغداد را به روزی ۸ ساعت برساند. عربستان نیز در این بین ورود کرده و جنگ نابرابری را در جهت بیشتر کردن تنگناهای تجاری بین ایران و عراق آغاز کرده است.مسائل اقتصادی و توافقات بین عراق و عربستان بیشتر روی کاغذ است و برای سعودی الزامی ندارد.عربستان باوجوداینکه کشوری اسلامی است در جهت منویات آمریکا در منطقه فعالیت میکند. بااینحال اگر عربستان بخواهد به عراق برق صادر کند به دلیل امور فنی از امروز تا دو سال دیگر زمان لازم است زیرا یک سری امور زیرساختی برای این امور وجود دارد. ازاینرو مسائل اقتصادی و توافقات بین عراق و عربستان بیشتر روی کاغذ است و برای سعودی الزامی ندارد. از این منظر من این گفتگوها را عمدتاً اقتصادی میدانم و سپس در خصوص مسائل امنیتی و مسئله داعش و همچنین حضور آمریکاییها و همچنین واسطهگری بین ایران و عربستان است.