«صائب عریقات» چه کسی بود؟ مرد در سایه مذاکرات سازش
نام صائب عریقات با مذاکرات سازش به طور شگفت انگیزی عجین شده است. تقریبا او در تمامی مذاکرات سازش با رژیم صهیونیستی حضور داشت.
میتوان گفت که مهمترین سمت وی در حیات سیاسی اش مذاکره کننده ارشد تشکیلات خودگردان در گفتگوهای سازش با رژیم صهیونیستی است. مرد سایه مذاکرات که در اثر بیماری کرونا در سن ۶۴ سالگی در بیمارستانی در اسرائیل درگذشت و همین موضوع نیز جنجالی شد. هر چند برخی از مواضع او در حمایت از گروههای فلسطینی را نمیتوان نادیده انگاشت. مواضعی که شاید از اجبار و ملاحظات سیاسی اتخاذ شده باشد.
کتاب «زندگی در مذاکرات است» به خوبی نشان دهنده رویکرد اصلی ترین شخصیت مذاکره کننده تشکیلات خودگردان است. او علاقه زیادی به حضور در گفتگوها داشت. گفتگوهایی که تا اکنون نه تنها به نتیجه نرسید بلکه سطح آرمانهای ملت فلسطین را از تشکیل دولت مستقل فلسطینی و بازگشت آوارگان و مفاد دیگر به عقب نشینی اسرائیل از شهرک سازی محدود ساخت.
با آنکه حماس و گروههای فلسطینی مرگ او را تسلیت گفتند اما این نکته هم جالب است که زیپی لیونی وزیر اسبق خارجه رژیم صهیونیستی در نخستین واکنش اسرائیلی به فوت عریقات نوشت که مرگ عریقات او را غمگین کرده است.
او تا سال ۱۹۹۴ در هیأتهای مذاکره کننده فلسطینی در اجلاس مادرید و مذاکرات واشنگتن طی سالهای ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ معاون بود و از سال ۱۹۹۵ به بعد به عنوان مذاکره کننده ارشد تشکیلات خودگردان انتخاب شد. عریقات در جریان انتخابات سال ۲۰۰۶ به عنوان نماینده اریحا در مجلس قانونگذاری فلسطین انتخاب شد. او سال ۲۰۰۹ به عضویت کمیته مرکزی جنبش فتح درآمد و اواخر همان سال نیز به عضویت کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش رسید.
«صائب محمد صالح عریقات» در روز ۲۸ آوریل سال ۱۹۵۵ میلادی در «أریحا» واقع در کرانه باختری به دنبال آمد. او در واقع ششمین فرزند در میان هفت فرزند خانواده بود. اصالت خانواده وی به شهرک «أبو دیس» از شهرکهای قدس اشغالی بازمی گردد.
عریقات تحصیلات خود را در شهر اریحا آغاز کرد و سپس مشغول تحصیل در دانشگاه «سان فرانسیسکو» آمریکا شد و در نهایت نیز توانست در سال ۱۹۷۹ میلادی به مدرک کارشناسی ارشد در رشته علوم سیاسی دست پیدا کند. او سپس به دانشگاه «برادفورد» انگلیس رفت و در سال ۱۹۸۳ میلادی به مدرک دکترا از این دانشگاه دست پیدا کرد.
وی در سال ۱۹۷۹ در دانشگاه «النجاح» فلسطین مشغول به کار شد و سپس به مدت ۲ سال به روزنامه فلسطینی «القدس» پیوست. وی در اولین دولت فلسطینی که تشکیلات خودگردان به رهبری یاسر عرفات تشکیل داد، وزیر بود.
*تجربه سیاسی
عریقات همواره در مذاکرات سازش میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی حضور پررنگ داشت. چه در مذاکرات و گفتگوهای علنی و چه در مذاکرات و گفتگوهای محرمانه همواره رد پایی از صائب عریقات وجود داشته است. او از نزدیکان یاسر عرفات در دوران برگزاری نشستهای کمپ دیوید در سال ۲۰۰۰ محسوب میشد.
وی در طول تجربه سیاسیاش یک بار از پست خود استعفا داد. با این حال، اکتبر سال ۲۰۱۳ میلادی بود که محمود عباس با استعفای صائب عریقات مخالفت کرد تا او همچنان به کار خود در سازمان آزدیبخش فلسطین ادامه دهد.
*ابتلاء به کرونا
صائب عریقات از نهم اکتبر گذشته به ویروس کرونا مبتلا شد. چند روز پس از بستری وی در بیمارستانی در شهر اریحا، منابع فلسطینی از وخامت حالش خبر داده واعلام کردند: حال عریقات وخیم بوده و با مشکل تنفس روبرو است. وی به بیمارستانی در شهر «اریحا» منتقل شده بود. در نهایت نیز او امروز سه شنبه در سن ۶۵ سالگی درگذشت.